مانع زدایی کنید نه قانون زدایی!

فرزانه مستاجران

امسال از سوی مقام معظم رهبری به نام تولید،پشتیبانی ها و مانع زدایی ها مزین شد اما متاسفانه از همین ابتدای سال به دلیل شیوع موج چهارم ویروس کرونا در کشور و کندی روند واکسیناسیون بسیاری از مشاغل مجبور به تعطیلی هستند. مشاغلی که میتوانستند در عید نوروز به یک تعطیلات اجباری بروند تا حالا با فراق بال بیشتری به کسب درآمد بپردازند و مجبور به بسته شدن نباشند اما به دلیل سو مدیریت ها در رفتار نوروزی و مسافرت های پی در پی که به راحتی میتوانستیم  مانع آن شویم، حالا کشور ما درگیر موج چهارم کروناست و متاسفانه تر و خشک با هم در حال سوختن هستند. از یک سو مردم مجبور به تعطیلی مشاغلشان هستند و از سوی دیگر بیمارستان ها مملو از بیمارانی است که منتظر جایی خالی برای بستری شدن هستند! در این بین مشاغل گوناگون ضربه ی شدیدی خواهند خورد و برای کاهش اثرات این ضربات حداقل باید اندکی از موانع موجود بر سر ایجاد اشتغال های جدید برداشته شود تا جبرانی باشد بر آلام آن سو مدیرت های اخیر.

در دنیا ۲۸ کشور را به عنوان فتح کنندگان قله اشتغال می شناسند که موفق شده اند روند اشتغال زایی در کشورشان را به سریع ترین زمان ممکن پیش ببرند. مهم‌ترین اولویت این کشورها برای اصلاحات، ساده‌سازی شرایط ورود کسب‌وکارها به اقتصاد بوده است. نکته بسیار مهم در اصلاحات اداری این کشورها که طی ۱۵سال بیش از یک‌بار در فهرست کشورهای پیشرو قرار گرفته‌اند این است که با توسعه دولت الکترونیک همراه بوده است. تجربه این کشورها نشان می‌دهد تمرکز روی بهبود تدریجی و مستمر فرآیندهای اداری در کنار پرهیز از تغییر مداوم قوانین و مقررات باعث شده که ثبات و پیش‌بینی‌پذیری در اقتصاد برای تولیدکنندگان، تجار و فعالان اقتصادی افزایش یافته و اعتماد به محیط کسب و کار وضعیت بهتری پیدا کند. مقدونیه ،امارات و گرجستان نیز در این لیست قرار دارند.کشورهایی که کمتر کسی در سال ۲۰۰۶ باور می‌کرد قادر باشند به چنین سطحی از کارآیی دست پیدا کنند. با این حال در فاصله تنها ۱۵ سال این چند کشور با ترکیب اقدامات مختلف در حوزه‌های دولت الکترونیک، اصلاح نظام بوروکراتیک و حذف مقررات زائد موفق شدند در بین ۲۰ اقتصاد اول جهان در حوزه فضای مناسب برای کسب و کار قرار گیرند.

با توجه به نتایج این بررسی ها میتوان گفت با هر سطحی از توسعه اقتصادی در هر منطقه از جهان در هر سطحی از پتانسیل‌های اقتصادی می‌توان وضعیت مناسبی را برای فعالیت بخش خصوصی مهیا کرد. و اینکه برخی مسئولان کشور ما هنوز چرا حرف از کمبود امکانات برای توسعه اقتصادی میزنند را نمیتوان به درستی درک کرد. این در حالی است که ایران جز کشورهای ثروتمند جهان است و پتانسیل های اقتصادی فراوانی در آب و خاک این کشور وجود دارد.

ایجاد یک دولت الکترونیک واقعی میتوانند بسیاری از مشکلات کسب و کار را مرتفع کند. درحقیقت اقداماتی که برخی کشورها برای تسهیل رویه‌های اداری و کاهش بوروکراسی در پیش گرفته‌اند، اما مبتنی بر توسعه دولت الکترونیک نبوده، در کوتاه‌مدت سبب شده که این کشورها در فهرست کشورهای پیشرو قرار گیرند، اما در بلندمدت به جایگاه مناسبی در گزارش انجام کسب‌وکار دست نیافته‌اند.

چند سال اخیر تلاش های فراوانی در جهات رفع موانع اشتغال زایی در کشور انجام شده اما امار ها نشان می دهد این تلاش ها آنچنان که باید موثر نبوده است .آنچه که در چند سال گذشته انجام شده بیشتر بحث مقررات زدایی بوده است اما بحث امسال فراتر از این مباحث است. چون رفع قوانین زائد تنها قسمتی از مانع زدایی محسوب می شود و اجرایی شدن قوانین جدید و درست در سراسر کشور آن هم در کمترین زمان ممکن مهم ترین قسمت مانع زدایی است که باید در دستور کار قرار گیرد.