بازی بورس یا بورس بازی؟!

در حالی که این روزها مدام از کارشناسان اقتصادی شنیده می شود که بورس به زودی دنده معکوس خواهد کشید  و نزول شاخص بورس را شاهد خواهیم بود اما شاخص هم چنان در حال تاختن است. هرچند در روزهای اخیر در طول روز یک الی دو ساعت معاملات بورس با چالش رو به رو شده و این تالار شیشه ای را قرمز پوش کرده بود اما تاثیر آنچنانی بر شاخص نداشت و همین امر باعث شد نمادها نیز به روند صعودی خود ادامه دهند. اما آینده بورس چه خواهد شد؟ آیا حباب بورس روزی از بین می رود و بورس بازان شکست خواهند خورد و یا دست های پشت پرده ، بازی بورس را اداره می کنند تا به مقصد برسد؟

در حال حاضر اگر چه افزایش قیمت دلار برگ برنده ای برای بازار بورس محسوب می شود اما  یک جایی به بعد رشد نرخ دلار به معنای مهیا شدن شرایط برای نزول شاخص بورس است. با رشد افسارگسیخته نرخ دلار، به ویژه در هفته‌های اخیر این سوال در ذهن فعالان بازارسرمایه ایجاد شده که آیا تندتر شدن تب اقتصاد می‌تواند حرکت شاخص‌های بورس را متوقف کند و ترمز این قطار سریع السیر را بکشد؟

کاهش نرخ بهره بانکی در سالهای اخیر نیز یکی دیگر از عوامل اقبال سرمایه های خرد به سوی بورس است که البته خبرهایی مبنی بر افزایش دوباره آن شنیده می شود اما اینکه این اخبار چقدر به واقعیت بپیوندد و در صورت تحقق توان مقابله با سودهای بورس را داشته باشد از عوامل موثر بر بازار سرمایه در ماه های آتی است.  از سوی دیگر افزایش نیافتن نرخ بهره بین بانکی به دلیل استقراض دولت از بانک مرکزی، موجب تزریق پول پرقدرت و افزایش پایه پولی شده اما فعالان اقتصادی افزایش تورم، افزایش نرخ ارز، مسکن و افزایش شاخص‌های بورس را پیامد آن می‌دانند. به باور آنان رشد شاخص بورس تا جایی با رشد قیمت دلار همسویی دارد که اقتصاد ایران در نتیجه افزایش قیمت ارز و طلا دچار تب شدید نشود زیرا در این صورت هر چه قیمت دلار افزایش یابد؛ شاخص قیمت سهام کاهش خواهد یافت.

اما بسیاری بورس ایران را مشابه بورس کشور ونزوئلا میدانند. ونزوئلا کشور ثروتمند و نفت خیز قاره امریکای جنوبی در اثر تداوم سیاست‌های پوپولیستی، ادامه اختلافات درونی، افزایش فساد در تمام ساختارها و تداوم فشارها و دخالت آمریکا هر روز با افزایش تورم به سمت فروپاشی پیش می رود . گفته می شود   کاهش ۹۹ درصدی ارزش پول ملی ونزوئلا و تورم افسارگسیخته عامل اصلی رشد دسته‌جمعی قیمت سهام این کشور در سال ۲۰۱۷ است. این نمونه عبرتی برای طرفداران سیاست‌های تورمی به بهانه رونق بورس است. وضعیتی که نشان می‌دهد این بار رشد بازار سهام به‌عنوان آینه اقتصاد نه به معنای رشد اقتصادی، بلکه جولانگاه تورم‌های پنج رقمی است. بررسی‌ها نشان می‌دهد شاخص سهام این کشور از ابتدای سال ۲۰۱۷ تا کنون بیش از ۷۰هزار درصد رشد را نشان می‌دهد. حال سوالی که مطرح می‌شود آن است که آیا بورس‌بازان در اقتصاد ونزوئلا خوشحال هستند یا خیر؟  مسلما خیر زیرا با توجه به شرایط مذکور  رشد بورس به‌عنوان آینه اقتصاد همواره نشان‌دهنده بهبود رفاه مردم نیست و رشدهای تورمی صرفا برای هماهنگ شدن قیمت‌های نسبی صورت می‌گیرد. بنابراین از نظر واقعی هیچ رفاهی به اقتصاد کشور بحران‌زده ونزوئلا اضافه نشده است.

در تمام دنیا قوانین اقتصادی ثابت هستند در بورس  تهران نیز برخی، طرفدار سیاست‌های تورمی هستند همچنین سیاست گذاران کشور بارها در صحبت های خود از رشد شاخص بورس به عنوان یک دست آورد نام برده اند در حالی که این سیاست‌گذاران نیز به اشتباه بهبود تورمی بورس را به منزله افزایش رفاه اقتصادی مطرح در نظر گرفته اند. در حالی که این سیاست ها در بلند مدت اثر معکوس برای جامعه خواهد داشت.