چرا ما دلالی نکنیم؟!

فرزانه مستاجران

دلال در لغت به معنای واسطه است و به کسی گفته می شود که واسطه ای شود بین خریدار و فروشنده و در ازای انجام گرفتن معامله سودی دریافت کند . هر چند در لغت معنای دلال آنچنان بد نیست و اتفاقا باعث تسهیل روند معاملات می شود اما در عمل دلالان به سود جویان و یا بهتر بگوییم به خون آشامانی تبدیل شده اند که فضای اقتصادی ایران را به ابتذال کشانده اند.

در اقتصادهای پیشرفته دلالی و واسطه گری شغلی قانونی و اثرگذار در بخش خدمات تعریف می‌شود. به‌گونه‌ای که علاوه بر تسهیل جریان اقتصاد و ایجاد ارتباط میان تولید‌کننده و توزیع کننده، اعتماد ساز و محل رجوع مشتریان هم هستند. هر چند در هر شغلی خوب و بد وجود دارد اما دلالی در ایران یکی از شغل هایی است که افراد سودجوی زیادی را به سمت خود کشانده است و همین امر باعث خدشه دار شدن این حرفه شده است. در دلالی هم افراد خوش نام کم نیستند. نباید این واقعیت را از نظر دور داشت که برخی از دلال هایی که امروزه در عرصه کسب و کار فعال هستند، چنان مورد اعتماد و وثوق صاحبان سرمایه قرار دارند که تجار بزرگ نیازهای خود را با آنها مطرح می کنند و فقط به اتکای نظر این دلال ها، قراردادهای خریدو فروش را امضا می کنند. شغلی بدون کار و تلاش و تنها متمرکز بر روی قدرت زبان! حال این زبان دروغ بگوید یا راست خدا می داند! در گذشته دلالی فقط بر روی کالاهای خاصی انجام می شد اما این روزها بر سر بازار هر چیزی دلالها نشسته اند و شاهد آن هستیم که  حوزه این حرفه تجاری گسترده شده و این افراد در هر کسب و کاری فعالیت دارند. از  دلالی فوتبال، گرفته تا دلالی در رابطه با کشورها، دلالی فروش کلیه، افزایش دلالی در شرکت های اقتصادی و خرید و فروش کالاهای مختلف، دلالی در نقش دادن هنرپیشه ها در فیلم های سینمایی و سریال های تلویزیونی ، دلالی در زمینه پزشکی و عمل جراحی و…

در اقتصاد کشور ما  چند متغیر کلیدی وجود دارد که اگر نتوانیم آن‌ها را کنترل  کنیم فضای دلالی گسترش پیدا می‌کند. این متغیر‌ها عبارتند از: نرخ ارز، نرخ تعرفه، نرخ رشد پول (پایه پولی و نقدینگی) و نرخ سود در بازار‌های مختلف. عملا همه سیاستگذاری‌ها و تصمیمات اقتصادی باید به نحوی باشد که این چهار نرخ قابل پیش‌بینی پذیر، قابل کنترل و قابل مدیریت باشد. اما متاسفانه در این روزها این متغییر ها دستخوش تغییرات زیادی شده است و چهره اقتصاد ایران را متلاطم نموده است.

در گذشته دلال ها با گشت زنی در بازار سوژه های کاری خود را انتخاب می کردند البته این شیوه سنتی است ودر عصر کنونی که تلفن های همراه و اینترنت و روزنامه ها کار ارتباط را انجام می دهند، شاید دیگر نیازی به وجود دلال های دنیای حقیقی نباشد زیرا دلالان دنیای مجازی با قدرت عرصه را در دست گرفته اند. اما اینکه با یک موبایل هر کسی بتواند دلالی انجام دهد اندکی قصه را متفاوت کرده است زیرا همه افراد جویای کار و حتی افرادی که شغل دیگری دارند به دلالی روی آورده اند و گویا همه ایران دلال شده اند. از بازار طلا به بازار خودرو ، از خودرو به مسکن و از مسکن به ….. هیچ بازاری در امان نیست. آینده این افزایش دلالی ها چه خواهد شد؟ اگر امروز با بحران‌بیکاری‌مواجه‌ایم و متاسفانه علاقه‌‌به کار ‌تولید و کار کاهش یافته و روحیه‌دلالی ‌به شدت‌در حال‌اوج ‌گرفتن ‌است‌، دلیل ‌آنها را باید در بی‌برنامگی برخی ‌مدیران ‌و ناتوانی ‌آنها از ارائه ‌نسخه‌ای ‌نجات‌بخش ‌برای ‌اقتصاد دید. و البته عادت کردن مردم به کسب درآمد راحت! وقتی عده ای بدون سواد و بی هیچ تجربه و علمی از دلالی پولهای کلان بدست می آورند چرا ما نتوانیم؟