صنایع کوچک میتواند مشکلات بزرگ کشور را حل کند

فرزانه مستاجران

بر اساس علم اقتصاد صنایع بزرگ بازده بیشتری نسبت به صنایع کوچک دارند هر چند شرایط دیگری هم برای این قانون وجود دارد اما به صورت کلی میتوان گفت صنایع با مقیاس بزرگ توانایی بهره وری بالاتری دارند به همین دلیل در برخی از کشورها  سعی بر این است که از این صنایع حمایت بیشتری شود . ایران یکی از همین کشورها است که در آن از صنایع بزرگی چون خودرو سازی و فولاد و… حمایت ویژه می شود البته اینکه سود دهی این صنایع نیز به چه افرادی می رسد در این حمایت ها بی  تاثیر نیست! اما توجیه مسئولین امر حمایت از کارگران این صنایع بزرگ است حال آن که بر طبق آمار بیشترین شاغلان بخش صنعت را مشاغل و صنایع خرد در خود جای داده اند. به طوری که  در حال حاضر صنایع کوچک و متوسط بیش از ۹۶ درصد صنایع کل کشور و حدود ۵۰ درصد از اشتغال کشور را در برگرفته است .

تعریف های مختلفی در سراسر جهان برای طبقه بندی مشاغل و صنایع کوچک و بزرگ وجود دارد تعیین اندازه بنگاه بر اساس تعداد شاغلین به عنوان یکی از استانداردهای متداول جهت طبقه‌بندی مقیاس بزرگی بنگاه تولیدی مطرح است اما در کشور های مختلف جهان این مقیاس ها با هم متفاوت است .به طور مثال اتحادیه اروپا اشتغال کمتر از ۵۰ نفر را جز مشاغل کوچک می داند و کانادا صنایع با تعداد افراد شاغل کمتر از ۵۰۰ نفر را جز مشاغل خرد و متوسط اعلام کرده است. در ایران هم هر سازمان تعریفی متفاوت برای طبقه بندی این مشاغل ارائه داده و بر طبق نظر خود با مشاغل گوناگون برخورد میکند! به طور مثال  بر اساس تعریف وزارت صنعت، معدن وتجارت و وزارت جهاد کشاورزی، بنگاه‌های کوچک و متوسط، واحدهای صنعتی و خدماتی هستند که کمتر از ۵۰ نفر کارکن دارند. مرکز آمار ایران، کسب و کارها را به چهار گروه طبقه‌بندی کرده است: کسب و کارهای ۹ـ۱ کارگر، ۴۹ـ۱۰ کارگر، ۹۹ـ۵۰ کارگر و بیش از ۱۰۰ کارگر.همچنین  بنا به تازه‌ترین تعریف سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی، صنایع کوچک به صنایعی گفته می‌شود که تعداد شاغلان آنها بین ۵ تا ۵۰ نفر باشد و صنایع بزرگ ، صنایعی می‌باشند که تعداد شاغلان بیش از ۵۰ نفر داشته باشند. و البته تعاریف و تقسیم بندی های گوناگون دیگری نیز وجود دارد که نشان از عدم همانگی لازم و مصور نبودن قانون واحد در همه ارگان های دولتی است. این مسئله میتواند ضربات غیر قابل جبرانی به بدنه اقتصاد خرد کشور که اتفاقا بیش از ۹۰ درصد جامعه را تشکیل میدهند بزند. گفتنی است، با توجه به اینکه بخش عمده ای از واحدهای مستقر در شهرک ها و نواحی صنعتی، صنایع کوچک محسوب می شوند، حمایت از بنگاه های تولیدی کوچک از طریق اعطای تسهیلات مالی، برگزاری دوره های آموزشی، اجرای تورهای صنعتی، اعزام هیئت های تجاری و صنعتی به نمایشگاه های داخلی و خارجی از جمله مهمترین برنامه ها و اولویت ها باید باشد.

امروز روز حمایت از صنایع کوچک است . کشورهای پیشرفته دنیا از لحاظ اقتصادی به این نتیجه رسیده اند که  حمایت از صنعتگران و کارآفرینان شاغل در صنایع کوچک به نحوی حمایت از ایجاد اشتغال صنعتی پایدار و گسترش عدالت اجتماعی در همه مناطق به ویژه مناطق محروم و کمتر توسعه یافته است. کشور ما در وضعیت اقتصادی خاصی قرار دارد از یک سو تورم و از سوی دیگر بیکاری باعث شده است مردم در تنگنا قرار گیرند . مطمئنا در چنین شرایطی توجه مسئولین به صنایع خرد و صنایع کوچک با توجه به سرمایه اولیه پایینی که نیاز دارد، فشار مالی سنگینی به دولت وارد نمی کند اما در مقابل ظرفیت اشتغالزایی بالایی دارد و میتواند اندکی از مشکلات قشر ضعیف را حل کند.