به پاس روز حسابدار؛ حساب ، حساب است …؟!

به پاس روز حسابدار؛ حساب ، حساب است …؟! کوثر بابایی در بین ما ایرانی ها یک ضرب المثل وجود دارد که البته ریشه درستی ندارد اما به وفور از آن استفاده می شود و آن هم چیزی نیست جز « اگر شریک خوب بود ، خدا هم شریک داشت» با نگاهی به تاریخ ایران […]

به پاس روز حسابدار؛ حساب ، حساب است …؟!

کوثر بابایی
در بین ما ایرانی ها یک ضرب المثل وجود دارد که البته ریشه درستی ندارد اما به وفور از آن استفاده می شود و آن هم چیزی نیست جز « اگر شریک خوب بود ، خدا هم شریک داشت» با نگاهی به تاریخ ایران و اسلام می توان به راحتی دریافت که این ضرب المثل ریشه تاریخی و طولانی مدتی نداشته و احیانا از یک اتفاق نادر در گذشته ایجاد شده است. در متن این ضرب المثل انسان ها را از مشارکت با یکدیگر مخصوصا در امور اقتصادی منع کرده اند و این در حالی است که ایرانیان از دیر باز در همه امور من جمله اقتصادی دست گیر یکدیگر بوده اند و از زمانی که اسلام به ایران وارد شد این دستگیری و مشارکت به مدد فرامین اسلامی بیشتر هم شد. در اسلام مشارکت اجتماعی اهمیتی به سزایی دارد. اسلام در ضرورت مشارکت اجتماعی توصیه‌ها و راهکارهای بسیاری ارائه نموده و بر آن تاکید داشته است. اسلام مشارکت انسان‌ها را ضامن بقای اجتماعی دانسته و جوامعی را که مشارکت می‌کنند، جوامعی پویا می‌داند. مشارکت مؤمنان در عمل اجتماعی که از مصادیق عمل صالح و احسان است، دایره‌ای گسترده از اعمال در حوزه‌های نظامی، اقتصادی، فرهنگی، علمی، سیاسی و مانند آن‌را در بر می‌گیرد. خدای تعالی در (سوره مائده/ آیه شریفه ۲) مسلمانان را به تعاون و یاری رساندن به یکدیگر فرمان می‌دهد.
«وَتَعَاوَنُواْ عَلَى الْبرِّ وَالتَّقْوَى وَلاَ تَعَاوَنُواْ عَلَى الإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ»، «در نیکوکاری و پرهیزگاری یکدیگر را کمک کنید نه در گناه و تجاوز»
آنچه در آیه فوق در زمینه تعاون آمده یک اصل کلى اسلامى است که سراسر مسائل اجتماعى و حقوقى و اخلاقى و سیاسى و حتی اقتصادی را در بر می‌گیرد. اگر این اصل در اجتماعات اسلامى زنده شود و مردم بدون در نظر گرفتن مناسبات شخصى و نژادى و خویشاوندى با کسانى که در کارهاى مثبت و سازنده گام بر مى‌‏دارند همکارى کنند، و از همکارى کردن با افراد ستمگر و متعدى در هر گروه و طبقه‌‏اى که باشند، خوددارى نمایند، بسیارى از نابه سامانی‌هاى اجتماعى سامان مى‏‌یابد.
اما چرا چنین ضرب المثلی در کشور رواج یافته و امروزه در بسیاری موارد دیده می شود برادر با برادر حاضر به شراکت در امور اقتصادی نیستند و حتی امور خود را از یکدیگر مخفی می کنند؟ به نظر می رسد از روزی که ضرب المثل « حساب ، حساب است، کاکا ،برادر» از ادبیات اقتصادی ما حذف شد آن ضرب المثل مذکور توانست جایش را بگیرد. بله اگر در هر موردی حسابرسی درست و عادلانه ای انجام شود و به دلیل اعتماد بیهوده به حساب شراکت خود نرسیم ،آن موقع می شود که دیگر به دلیل بی احتیاطی های متعدد در امر اقتصادی و شاید برخی سود جویی های طرف مقابل در کارمان شکست می خوریم و تمام تقصیرات را بر سر شریک بیچاره می اندازیم و می گوییم اگر شریک خوب بود خدا هم شریک داشت. این در حالی است که اگر در هر موردی با یک حسابدار خبره مشورت می کردیم و امور حسابداریمان را به او می سپردیم و یا حداقل خودمان اندکی از حسابداری سر در می آوردیم دچار چنین شکستی نمی شدیم.
اگر نگوییم بدون تعاون، هیچ کاری چه خیر و چه شر به سرانجام نمی‌رسد، به طور قطع می‌گوییم، بدون تعاون، زندگی اجتماعی بشر، به بن‌بست می‌رسد. به همین دلیل است که امروزه بسیاری دچار مشکلات اقتصادی شده ایم اما حاضر نیستیم با یکدیگر همکاری کنیم . در صورتی که اگر همکاری اصولی و طبق قرار و قانون نوشته شده با یک حسابرسی قوی باشد مطمئنا هیچ کدام از طرفین فکر سو استفاده را نخواهند کرد و مطمئن هستند حقشان نیز پایمال نمی شود.
۱۵ آذر هر سال روز حسابدار در ایران است. امیدواریم این خدمات گسترده« بیش‌ازپیش موردتوجه همه‌ دست‌اندرکاران بخش سلامت مالی در عرصه‌های اجرا» تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری قرار گیرد.