تفاوت اقتصاد ایران با جهان بعد از کرونا

فرزانه مستاجران

با کشف واکسن کرونا و استفاده از آن در کشورهای مختلف به نظر میرسد جهان کم کم  خیالش از کویید ۱۹ راحت شده و اکنون در مرحله  دیگری رفته به نام پسا کرونا. در این فاز از تحقیقات گسترده ای که در مدت یکسال اخیر بر روی آثارمخرب  کرونا و روش های بر طرف کردن آن انجام شده است برای حل مشکلات ناشی از کرونا استفاده خواهد شد و بر خلاف ایران که هنوز نتوانسته در مورد واردات واکسن تصمیم قاطعی بگیرد ، کشورهای دیگر به سرعت در پی رفع آثار کویید ۱۹ به خصوص ضرر و زیان های اقتصادی آن هستند.

در روز های گذشته بانک جهانی نتیجه تحقیقات خود بر روی ۵۱ کشور جهان را اعلام کرد. در این مقاله نتایج یک ارزیابی جامع از اثرات کوتاه مدت پاندمی کووید-۱۹ بر روی کسب و کارها با تمرکز بر کشورهای در حال توسعه ارائه شده است. بررسی ها نشان می

دهد کووید۱۹ از سه منظر عملیات، فروش و اشتغال بر کسب وکارها اثرگذار بوده است

اثر منفی کووید۱۹ بر وضعیت فروش بنگاه ها، زیاد و گسترده بوده است.  به طور متوسط، حدود ۸۴ درصد بنگاه ها در کشورهای مورد بررسی، طی ۳۰ روز پیش از نظرسنجی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، کاهش فروش داشته اند. هر کشور به طور متوسط، تقریباً ۴۹ درصد کاهش در فروش را نسبت به مدت مشابه سال

۲۰۱۹ داشته است. اگرچه بیشترین اثر کووید۱۹ در زمان اوج بحران بوده، اما افت فروش بنگاه ها حتی تا ۱۰ هفته پس از آن نیز ادامه داشته است.  نتایج نشان میدهد علیرغم اینکه تقریباً ۹۰ درصد کسب وکارها پس از ۱۰ هفته از اوج همه گیری باز هستند، اثر منفی کووید۱۹ بر روی فروش همچنان مشاهده می

شود. عمومـاً، پس از بروز یک دوره بحران، افزایش شدید ورشکستگی بنگاه ها و افراد رخ خواهد داد. بنگاههای موجود در اقتصادهای در حال توسعه با بازارهای مالی کم عمق تر، بیشتردر معرض ریسک ورشکستگی و مشکلات نقدینگی قرار

دارند. علیرغم اینکه جریان های نقدی و فروش بنگاه ها به طور معناداری کاهش یافته، آنها همچنان باید هزینه های ثابت عملیاتی، مانند اجاره بها و بهره را پرداخت کنند. بسیاری از شرکت ها با محدودیت های نقدینگی های حاد رو به رو هستند که در نهایت ممکن است با مشکلات بدهی رو به رو شوند.

موضوع جالب توجه این است که پاسخ بنگاه ها به کووید۱۹ معمولاً به صورت یک  بسته ارائه میشود؛ به این معنا که به  عنوان  نمونه؛  بنگاه هایی  که  استفاده  از  فناوری  را  توسعه  داده اند،  اقدام  به  متنوع سازی  محصولات  مرتبط  با سلامت کرده اند و یا تغییری در خدمات و محصولات خود داده اند، با احتمال  بیشتری برای پاسخ به کووید۱۹ ، در راهکارهای دیجیتال  نیز  سرمایه گذاری  میکنند.  طبیعتآً،  بنگاهها  برای  سرمایه گذاری  بیشتر  در  فناوری های  دیجیتال  نیاز  به سرمایه گذاری در ابزارهای دیجیتال به منظور بهبود زیرساخت های

این حوزه دارند. به طور کلی؛ نگرانی بسیاری از کشورها این است که بحران کرونا  میتواند اثرات مخربی داشته باشد و چشم اندار رشد را تضعیف کند. اما

در واقع، با توجه به اینکه، بحران میتواند رشد بهره وری را با مکانیسم های گوناگونی از طریق کاهش  انگیزه ها یا  منابع  برای  سرمایه گذاری در نوآوری و همچنین تخصیص نادرست منابع بین بنگاه ها و  بخش ها تضعیف کند، بنابراین به توصیه بانک جهانی، رشد بهره وری می تواند مسیر مهمی برای تجزیه و تحلیل بحران و اثرات آن باشد.

 اقتصاد دانان ایرانی نیز در مدت یکسال گذشته بارها در قالب مقالات مختلف نتایج مخرب کویید ۱۹ را بر کسب و کار ها ی داخلی و خارجی  گوشزد کرده اند و راهکارهای قابل قبولی ارائه داده اند اما هنوز اقدامات و قوانین جدی و عملی در اینباره انجام نشده است.