کرونا و تاثیر آن بر کیفیت آب و هوا

براساس تحقیقات جدید، سطح دو آلاینده اصلی هوا از زمان آغاز همه گیری کووید ۱۹ به شدت کاهش یافته، اما نتیجه یک تحقیق دیگر حاکی از افزایش یک آلاینده ثانویه - ازن سطح زمین - در چین است.

دو مطالعه جدید که در مجله «Geofysical Research  Letters AGU» چاپ شد، نشان می‌دهد که آلودگی دی اکسید نیتروژن در شمال چین، اروپای غربی و ایالات متحده در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۶۰ درصد کاهش یافته است. دی اکسید نیتروژن یک گاز بسیار واکنش پذیر است که در هنگام احتراق تولید می‌شود و تأثیرات مضری بر روی ریه‌ها دارد. این گاز به طور معمول از طریق انتشار گازهای گلخانه‌ای از وسایل نقلیه، نیروگاه‌ها و فعالیت‌های صنعتی وارد جو می‌شود.

علاوه بر دی اکسید نیتروژن، یک مطالعه دیگر نشان می‌دهد که آلودگی ذرات (ذرات کوچکتر از ۲.۵ میکرون) در شمال چین ۳۵ درصد کاهش یافته است. این ماده، ذره ای از ذرات جامد و قطرات مایع تشکیل شده است که به اندازه کافی کوچک هستند و در اعماق ریه ها نفوذ کرده و باعث آسیب می‌شوند.

این دو مقاله جدید بخشی از مجموعه ویژه تحقیقات در مجلات AGU است که مربوط به همه گیری فعلی است.

جنی استاوراکو، دانشمند جوی در انستیتوی رویال بلژیک در حوزه هوانوردی فضایی در بروکسل و همکار یکی از مقالات، می‌گوید: «چنین افت قابل توجهی در تولید گازهای گلخانه ای بی سابقه است. نظارت بر کیفیت هوا از طریق ماهواره ها در دهه ۱۹۹۰ آغاز شد و تنها رویداد قابل مقایسه دیگر که منجر به کاهش کوتاه مدت در تولید گازهای گلخانه ای است، در حین رویداد المپیک پکن ۲۰۰۸ چین به دلیل وضع مقررات سخت گیرانه ثبت شده است.»

به گفته محققان ، بهبود کیفیت هوا احتمالاً موقتی خواهد بود ، اما این یافته ها به دانشمندان گوشزد می کند که کیفیت هوا می تواند در آینده با وضع مقررات دقیق تر بر آلایندگی بهبود یابد.

استاوراکو معتقد است که این آزمایش ناخواسته برای درک بهتر مقررات قابل استفاده خواهد بود، زیرا بهبود کیفیت هوا در این شرایط خبری مثبت است.

با این حال، بر اساس یکی از مطالعات جدید، کاهش آلودگی دی اکسید نیتروژن باعث افزایش سطح ازن در چین شده است. ازن یک آلاینده ثانویه است که در هنگام تابش نور خورشید و درجه حرارت بالا واکنش‌های شیمیایی را در جو پایین تر ایجاد می کند. ازن در سطح زمین برای انسان مضر است و باعث بیماری ریوی و قلبی می شود.

در مناطق بسیار آلوده، به ویژه در زمستان، ازن سطح می تواند توسط اکسیدهای ازت از بین برود، بنابراین با کاهش آلودگی دی اکسید نیتروژن سطح ازن افزایش می یابد. در نتیجه، اگرچه کیفیت هوا در بسیاری از مناطق تا حد زیادی بهبود یافته است، به گفته گای بروسر، دانشمند جوی در موسسه هواشناسی مکس پلانک در هامبورگ آلمان و نویسنده اصلی یکی از مطالعات، هنوز هم می تواند یک مشکل باشد. نتایج این یافته به این معنی است که با کاهش دی اکسید نیتروژن و ذرات ریز، مشکل ازن حل نمی شود.

به نقل از «American Geophysical Union»، استاوراکو و همکارانش برای برآورد تغییرات آلودگی دی اکسید نیتروژن در مرکز اصلی شیوع آن در کشورهای چین، کره جنوبی، ایتالیا، اسپانیا، فرانسه، آلمان، ایران و ایالات متحده، از اندازه گیری ماهواره ای در کیفیت هوا استفاده کردند. آنها دریافتند که آلودگی دی اکسید نیتروژن در طول دوره قرنطینه ۲۰۲۰، نسبت به مدت مشابه در سال  ۲۰۱۹ در شهرهای چین به طور متوسط ​​۴۰ درصد و ۲۰ تا ۳۸ درصد در اروپای غربی و ایالات متحده کاهش یافته است.

با این حال، این مطالعه نشان داد که آلودگی دی اکسید نیتروژن در ایران کاهش نیافته است. نویسندگان گمان می کنند که این امر به این دلیل است که محدودیت های رفت و آمد کامل تا اواخر ماه مارس وجود نداشت و قبل از آن، قبل از آن، اقامت در خانه تا حد زیادی نادیده گرفته می‌شد. نویسندگان در تعطیلات سال نو ایرانی پس از ۲۰ مارس شاهد انتشار گازها بودند، اما هر سال این انتشار شدید گازها در جشن سال نو ایرانی مشاهده می‌شود.

مطالعه دوم به بررسی تغییرات کیفیت هوا در شمال چین پرداخته است، جایی که کرونا ویروس برای اولین بار در آن گزارش شد. این تیم سطح دی اکسید نیتروژن و چندین نوع آلودگی هوا دیگر را توسط ۸۰۰ ایستگاه کنترل کیفیت سطح زمین در شمال چین اندازه گیری کردند.

براسر و همکارش دریافتند که آلودگی ذرات به طور متوسط ​​۳۵ درصد کاهش یافته و دی اکسید نیتروژن به طور متوسط ​​۶۰ درصد پس از شروع محدودیت های رفت و آمد در ۲۳ ژانویه کاهش یافته است.

با این حال، آنها دریافتند که میانگین غلظت ازن سطح با ضریب ۱.۵-۲ در مدت زمان مشابه افزایش یافته است. در سطح زمین، ازن از واکنش های پیچیده شامل دی اکسید نیتروژن و ترکیبات آلی فرار (VOC) تشکیل می شود، گازهایی که توسط انواع مختلفی از محصولات خانگی و صنعتی منتشر می شوند، اما سطح ازن همچنین می تواند تحت تأثیر شرایط آب و هوایی و عوامل دیگر باشد.