زندگی سخت معلولان زیر سایه بی مهری مسئولان

یلدا توکلی : ایمیل در کوچه پس کوچه‌های شهر در کنج برخی از خانه‌ها معلولانی زندگی می‌کنند که اگر چه شاید لبی خندان داشته باشند اما مطمئناً از مشکلات زیادی رنج می‌برند، مشکلاتی که عدم حمایت صحیح دولت، آن‌ها را افزون کرده است.

• بی‌توجهی دستگاه‌ها به انجام وظایف خود

از نامهربانی‌ها در حق معلولان که بگذریم، نگاه‌های سنگین و ترحم آمیز بقیه دل شکستهٔ معلولین را به درد می‌آورد و این نیز معلولان را به کنج غزلت و گوشه‌نشینی دعوت می‌کند و باعث می‌شود تا معلولان به تفاوت خود با سایرین بیش از سایر نقاط ضعف پی ببرند و تبدیل به عنصری گوشه‌نشین در جامعه شوند. مسئولان نیز دردی از این قشر دوا نکرده و تنها با به دست آوردن تریبون، فرصت را برای شعار دادن غنیمت شمرده و با دادن شعار و وعده‌هایی که هرگز جامهٔ عمل نپوشیده‌اند بازارگرمی می‌کنند. اما چه کسی می‌داند حرکت برای معلولان جسمی و حرکتی و جابجایی آنان توسط خانواده‌هایشان چقدر سخت است. چه کسی تسکین درد مادری می‌شود که با فرزند معلولش به پارک رفته و با حسرتی که از چشمانش روانه می‌شود به سایر بچه‌ها می‌نگرد که در حال جنب‌وجوش و بازی هستند.

آری در واقع درحالی چند سال از اجرای قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت می‌گذرد که به نظر از یک سو بی‌توجهی دستگاه‌ها به انجام وظایف خود و از سوی دیگر موضوع عدم تخصیص بودجه کافی برای اجرای قانون موجب شده است این قانون بسیار آهسته و ناملموس اجرا شود و شاید همین موضوعات هم دلیلی بر مطرح شدن ترمیم دوباره این قانون شده است. هرچند که در صورت‌ترمیم دوباره این قانون آنچه اهمیت دارد بحث “نظارت” بر وظایف دستگاه‌هاست تا برای انجام تکالیف خود شانه خالی نکنند.

• مشکلات باعث می‌شود تا بهترین نعمات الهی برای معلولین تهدید بزرگی تلقی شود

مریم جلالی مادر یک معلول است، وی با اشاره به اینکه مادر یک فرزند معلول است عنوان داشت: به دلیل ضعف در ارائهٔ خدمات در بهزیستی و به دلیل شدت معلولیت جسمی و حرکتی فرزندم، خود مجبور به پذیرفتن قیومیت او شدم و بهزیستی تنها کمک هزینه‌ای که به کودکان این چنینی می‌کند صرفاً پرداخت کمک هزینه است و با این نرخ تورم و افزایش هزینه‌ها این میزان واقعاً چاره‌ساز مشکل معلولین نیست. بغض گلویش را می‌گیرد و می‌گوید: شاید بسیاری تا فصل زمستان مدام لحظه‌شماری می‌کنند تا برف چهرهٔ شهر را سفیدپوش کند اما برف همواره کلمه‌ای بوده است که لرزه به جانم می‌اندازد و فکر اینکه در هوای برفی چگونه فرزندم از خانه بیرون خواهد رفت واقعاً برایم عذاب‌آور است و معلولیت و مشکلات باعث می‌شود تا بهترین نعمات الهی برای معلولین تهدید بزرگی تلقی شود.

• لزوم اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان

محمود نژاد مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان ایران است، وی بر لزوم اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان تاکید کرد و ادامه داد: البته مواردی در قانون وجود دارد که باید اصلاح شوند. در این زمینه نیز سیگنال‌های خوبی از سمت مجلس شورای اسلامی دریافت شده و رئیس مجلس صراحتاً اعلام کرده است موارد پیشنهادی درخصوص قانون حمایت از معلولان را جهت بررسی ارائه کنیم. در این راستا نیز نشستی با گروه‌های مختلف افراد دارای معلولیت همچون معلولان جسمی و حرکتی، ناشنوایان و نابینایان برگزار و موارد پیشنهادی برای اصلاح قانون را ارائه کردیم؛ قرار است از طریق سازمان بهزیستی موارد اصلاحی پیشنهادی قانون به دولت و از دولت به مجلس ارسال شود تا بتوان اصلاحاتی در قانون حمایت از حقوق معلولان ایجاد شود. محمودنژاد با تاکید بر اینکه معافیت افراد دارای معلولیت از مالیات وارده بر حقوق و دستمزد، و رعایت حقوق مدنی و اجتماعی افراد دارای معلولیت از مهم‌ترین مواردی است که باید در قانون اصلاح شود، می‌گوید: یکسری مسائل در خصوص حقوق مدنی و اجتماعی افراد دارای معلولیت در دستگاه قضایی برآورد و به دستگاه قضایی ارسال شده و قرار است رئیس قوه قضائیه این برآوردها را ابلاغ کند. به طور مثال معافیت معلولان از هزینه‌های مربوط به دادرسی و اینکه ناشنوایان در دادگاه‌های خاص نیازمند مترجمان زبان اشاره هستند از موضوعاتی است که باید در این زمینه توجه صورت گیرد.

• به رسمیت شناختن زبان اشاره ایرانی

وی ادامه می‌دهد: همچنین موارد قانونی همچون به رسمیت شناختن زبان اشاره ایرانی در خصوص حمایت از حقوق ناشنوایان وجود دارد؛ موضوعی که هنوز که هنوز است در هیچ متن قانونی در کشور؛ چه متون قانونی در شورای عالی انقلاب فرهنگی و چه مجمع تشخیص مصلحت نظام و چه مجلس شورای اسلامی یا قوانین یا نهادهای قانونگذار دیگری هیچگاه زبان اشاره به رسمیت شناخته نشده است.

مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان ایران با بیان اینکه یکی از درخواست‌های جامعه معلولان به رسمیت شناختن زبان اشاره ایرانی است، یادآور می‌شود: اگر زبان اشاره ایرانی به رسمیتش

نیآخته شود دستگاه‌ها ملزم هستند تمام ویدیوهای خود را به زبان اشاره تهیه کنند و همچنین صدا و سیما موظف خواهد بود تمام برنامه‌های تلویزیونی خود را با همراه مترجمان زبان اشاره تهیه کند. وی با اشاره به اینکه تهیه کردن یک ماده قانونی بسیار زمان‌بر و نیازمند چکش‌کاری است زیرا باید تمام ملاحظات لازم به کار گرفته شود تا یک ماده قانونی که به مجلس ارائه می‌شود به تصویب برسد و بتواند از فیلترهای نظارتی عبور کرده و تأیید شود، تاکید می‌کند: در حال حاضر جامعه معلولان در حال بررسی موارد اصلاحی قانون حمایت از حقوق معلولان است و فعالان مدنی معلولان نیز در حال جمع‌آوری پیشنهادات خود هستند. محمودنژاد همچنین از پیشنهاد جامعه معلولان برای اضافه کردن یک بند در راستای نظارت بیشتر بر اجرای قانون خبر می‌دهد و می‌گوید: زمانی که نهادها مواد قانون حمایت از حقوق معلولان را اجرا نمی‌کنند با هیچ مجازاتی روبرو نمی‌شوند و مادامی که مجازات برای مستنکفین صورت می‌گیرد اگر انجام نشود همچنان شاهد خواهد بودیم که اجرا و پیگیری و آسایش معلولان در اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان در هاله‌ای از ابهام خواهد بود و علی رغم اینکه کمیته هماهنگی و نظارت بر اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان وجود دارد، ذیل این کمیته موارد قانونی و مجازات برای مستنکفین و متمردین در اجرای قانون نیامده است.

• باید مواد قانونی نظارتی بیشتری را برای اجرای قانون بنویسیم

وی تصریح کرد: یکی از خواسته‌های جوامع مدنی افراد دارای معلولیت و شبکه‌های معلولان این است که باید مواد قانونی نظارتی بیشتری را برای اجرای قانون بنویسیم و به تصویب مجلس شورای اسلامی برسانیم و نقش فعال‌تری از شبکه‌های معلولان و نهادهای مدنی معلولان در پیگیری امور افراد دارای معلولیت را شاهد باشیم. بنابراین آنچه خواهیم دید این است که برای اصلاح قانون حمایت از حقوق معلولان جلسات بسیار متعددی با سمنهای کشوری استانی و محلی برگزار شده و نقطه نظرات آنها را گرفته و برآورد کردیم و سعی می‌کنیم این موارد را به مسئولان مربوطه بدهیم تا مراحل قانونی خود را طی کند.