تداوم بحران اوکراین یعنی نوسانات نفت خام و اونس طلا

یک استاد اقتصاد گفت: در صورت ادامه دامنه بحران روسیه و اوکراین در حد وضعیت موجود، قیمت نفت خام بین ۱۰۰ تا ۱۴۰ دلار و قیمت طلا نیز در دامنه ۱۸۰۰ تا ۲۱۰۰ دلار در هر اونس در افق چند ماه آینده در نوسان خواهد بود.

محمد واعظ برزانی در نشست «بررسی اثرات بحران اوکراین بر اقتصاد ایران» که در اتاق بازرگانی اصفهان برگزار شد، با بیان اینکه در آینده شاهد مرزهای جدیدی برای جریان تجارت، مبادلات پولی و جریان سرمایه بین کشورهای جهان خواهیم بود، اظهار کرد: در این زمان کشورها روابط اقتصادی را در داخل بلوک سیاسی خود گسترش خواهند داد.

وی افزود: ایران برای شناخت مزیت‌های نسبی بالقوه خود در قبال روسیه باید دارای رویکردی فعال باشد که یکی از مهم‌ترین مزیت‌های نسبی ما در آینده در تجارت حوزه «راه» شامل راه‌های زمینی، هوایی، دریایی، مجازی و… است.

وی تصریح کرد: به طور خاص در رابطه با روسیه ما از ظرفیت بزرگی برای انتقال کالا از خلیج‌فارس به روسیه و انتقال کالا از روسیه به خلیج فارس و غرب برخوردار هستیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان گفت: ایران می‌تواند با تأمین امنیت مسیر این مراودات، از طریق اخذ هزینه‌های مربوطه در چارچوب اهداف انسان دوستانه، استفاده کند.

وی همچنین در خصوص الگوی تجارت مستقیم ایران با روسیه نیز گفت: در زمینه صادرات می‌توانیم از ظرفیت صدور محصولات پتروشیمی، لبنی و لوازم خانگی باکیفیت ایرانی بهره‌مند شویم.

واعظ در ادامه با اشاره به قدرتمند بودن روسیه در زمینه مهندسی مواد، گفت: در زمینه تجهیزات مکانیکی و کالاهای راهبردی نیز ایران می‌تواند وارد کننده از این کشور باشد.

به گزارش ایسنا، این مدرس دانشگاه، الحاق ایران به نظام تسویه مبادلات مالی روسیه را عاملی ایمن بخش برای تجارت خارجی کشورمان دانست و همچنین تعریف مشارکت‌های چندجانبه با روسیه و کشورهای دیگری مانند ایران، روسیه و چین یا ایران، روسیه و آذربایجان را فرصتی برای کشورمان عنوان کرد.

افق پیش‌روی بازارهای بین‌المللی دارایی در بحران موجود

این مدرس دانشگاه پیش‌بینی کرد: در صورت ادامه دامنه بحران ایجاد شده در حد وضعیت موجود، قیمت نفت خام بین ۱۰۰ تا ۱۴۰ دلار و قیمت طلا نیز در دامنه ۱۸۰۰ تا ۲۱۰۰ دلار در هر اونس در افق چند ماه آینده در نوسان خواهد بود. اما چنانچه این بحران گسترش یافته و به چین کشیده شود، قیمت جهانی طلا و نفت افزایش یافته و حتی افزایش قیمت طلا به ۲۵۰۰ دلار در هر اونس نیز محتمل خواهد بود و بالتبع این امر باعث ایجاد جریان‌های مالی جدید در اقتصاد بین‌الملل خواهد بود.

واعظ همچنین بر ضرورت توجه به طلا در مدیریت ذخایر خارجی کشور تأکید کرد.

نگرانی از افزایش قیمت حامل‌های انرژی و نفت در غرب

مدیر قطب اقتصاد بین‌الملل دانشگاه اصفهان در این نشست با بیان اینکه جنگ روسیه و اوکراین تبعات زیادی بر اقتصاد جهانی و سایر مؤلفه‌های عرصه‌های سیاست و اجتماع داشته است، اظهار کرد: از سوی دیگر دعوای قدرت‌های بزرگ اقتصادی مبنی بر تحریم روسیه نیز دارای آثار اقتصادی گسترده‌ای خواهد بود.

سید کمیل طیبی با بیان اینکه در صورت تعمیق این تنش، هزینه‌های زیادی برای بشر ایجاد خواهد شد ابراز امیدواری کرد: این بحران هر چه زودتر تعدیل شود، اما تغییرات عمده و ایجاد جایگزینی در بازار انرژی، کالاها و محصولات کشاورزی و مواد اولیه صنایع از آثار و تبعات بحران موجود است.

وی، نگرانی از افزایش قیمت حامل‌های انرژی و نفت در غرب را در بلندمدت تورم‌زا دانست و تصریح کرد: معمولاً کشورها از قدرت تحمل افزایش قیمت انرژی و نفت در بلندمدت برخوردار نیستند، زیرا الگوی تولید و مصرف انرژی این کشورها، نسبت به کشورهای صادرکننده نفت متفاوت است.

این استاد اقتصاد، بر نقش این جنگ بر فضای کسب و کار ایران نیز تأکید کرد و افزود: در زمان بحران‌هایی نظیر جنگ و کرونا، به‌کارگیری و تخصیص منابع تولیدی و انسانی تغییر خواهد کرد، زیرا براساس نیازهای موجود منابع، تخصیص مجددی پیدا خواهد کرد و بالتبع بحران روسیه و اوکراین نیز این پیامد را به دنبال خواهد داشت. توسعه روابط اقتصادی و تجاری با روسیه هم فرصت است و هم تهدید.

میز روسیه در اتاق بازرگانی اصفهان ایجاد شود

همچنین سهراب بختیار، فعال اقتصادی و عضو اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه نیز با بیان اینکه از نظر استراتژیک مناسبات ایران با روسیه راهبردی‌تر از روابط ما با جهان غرب است، میزان صادرات و واردات این کشور در سال ۲۰۲۱ را به ترتیب ۵۵۱ و ۳۶۶ میلیارد دلار عنوان کرد.

وی افزود: این در حالی است که ۳۸.۲ درصد واردات روسیه از سمت اتحادیه اروپا و انگلیس و ۲۰.۹ درصد متکی به چین و حدود ۶ درصد آن به آمریکا بوده است.

بختیار با تأکید بر متکی بودن اقتصاد روسیه به اتحادیه اروپا، گفت: تعاملات تجاری ایران با اوکراین نسبت به روسیه بسیار ناچیز بوده و باید توجه داشت حدود ۷۰ درصد غلات خاورمیانه از این دو کشور تأمین می‌شود.

وی، جایگاه روسیه و اوکراین در صادرات ایران در بین ۱۵۳ کشور را به ترتیب ۱۱ و ۶۴ عنوان کرد.

بختیار گفت: در حالی‌که میزان واردات ایران از اوکراین در سال ۱۳۹۹ نسبت به ۱۰ ماهه اول سال جاری ۲ برابر شده، میزان واردات از روسیه نیز حدود ۳۰ درصد رشد داشته است.

 وی همچنین در خصوص اثر تحریم‌های اروپا و آمریکا بر اقتصاد ایران نیز گفت: تحریم‌های مالی و ریزش روبل در مقایسه با ارزهای معتبر جهانی، موجب تقویت مناسبات مالی این کشور با ایران خواهد شد.

این فعال اقتصادی، اعمال تحریم‌هایی در حوزه واردات و صادرات محصولات کشاورزی به ویژه غلات از روسیه را نیز فرصت مناسبی برای تأمین غلات و دانه‌های روغنی ایران از طریق مبادله پایاپای با روسیه عنوان کرد و افزود: این در حالی است که تحریم روسیه در حوزه انرژی نیز موجب تأثیر فزاینده‌ای در بخش انرژی ایران شده است.

عضو اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه همچنین با اشاره به افزایش چشمگیر تقاضای روسیه برای محصولات کشاورزی کشورمان در هفته‌های اخیر، این امر را فرصت مغتنمی برای پشتیبانی از تجار و صادرکنندگان ایرانی دانست.

وی در ادامه تشکیل میز روسیه و دفتر اوراسیا در اتاق بازرگانی اصفهان را در گسترش حجم صادرات اصفهان به این کشور بسیار حائز اهمیت دانست.