۱۵ نفر به یک کشور!

فرزانه مستاجران

بخش ساخت و ساز در کشور ما مدتهاست با چالش های اساسی رو به رو است و همین امر پروژه های عمرانی کشور را به خصوص در بخش خصوصی با مشکل مواجه کرده است.  مردم که این روزها تورم را با تمام وجود احساس میکنند اگر از اجاره نشینی به سطوح آمده باشند و حاصل یک عمر تلاش خود را جمع کرده تا خانه یا کارگاهی برای خود دست و پا کنند بعد از رد شدن از سد دلالان زمین و گذشت از خان اول که همان خرید زمین است تازه درگیر مسائلی می شوند که از کرده خود پشیمان می شوند. یک روز درگیر مجوز های بی اصول سازمان های مختلف ،روزی دیگر درگیر نبود آهن و کارگر و …. همین امر باعث شده پروژه های عمرانی نیمه کاره زیادی در کشور وجود داشته باشد و این یعنی هدر رفت منابع و انرژی و سرمایه های مردم! حالا هم که چند روزی است گرانی دوباره سیمان به جان مردم افتاده و دست از سرشان بر نمیدارد.

سیمان ماده اصلی ساخت وساز محسوب می‌شود و کمبود و گرانی این محصول در بازار اجرای پروژه‌های عمرانی و ساختمانی را با مشکل مواجه ساخته است. این روز‌ها بحث‌های داغی از کمبود  و گرانی سیمان در بازار شنیده می‌شود که همین موضوع باعث نگرانی بسیاری از سازندگان وانبوه سازان شده است. در حال حاضر قیمت سیمان در یک ماه گذشته حدود ۳۰۰ درصد افزایش یافته است که بسیاری از تولید کنندگان سیمان علت آن را قطعی برق و آب واحدهای تولیدی اعلام می کنند، اما سایر بخش‌های دیگر از جمله سازندگان مسکن و انبوه سازان و همچنین تولیدکنندگان بتن علت اصلی آن را ورود این محصول به بورس عنوان کرده اند. تولید کنندگان بتن می گویند که کارخانجات سیمان به صورت قطره چکانی این محصول را به بورس عرضه می‌کنند به طوری که از ۱۰ هزارتن بتن تنها ۱ هزار تن به بورس عرضه می‌شود و همین امر باعث می‌شود که دلالان و سوداگران از فرصت استفاده کرده و به این صورت قیمت آن‌ را افزایش دهند.

صنعت سیمان در حالی طی یک دهه گذشته تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله نوسانات ارزی، قیمت‌گذاری دستوری، رقابت منفی، عدم توسعه اقتصادی، وضع تعرفه و محدودیت از طرف همسایگان و بازپرداخت تسهیلات ارزی، یکی از پرچالش‌ترین دوره‌های فعالیت خود را شاهد بود که شرکت‌های فعال در این حوزه تنها برای ادامه حیات خود اقدام به تولید و فروش کردند. در کشور ایران حدود ۷۶ شرکت تولیدکننده در حوزه سیمان با ظرفیت اسمی حدود ۸۸ میلیون تن وجود دارد. ایران با تولید ۶۰ میلیون تن سیمان در سال ۲۰۲۰، در رتبه هفتم تولید در جهان قرار دارد. رکود در ساخت و ساز داخلی و کاهش بودجه عمرانی دولت و محدودیت‌های بوجود آمده در صادرات باعث شد تا ایران نتواند از بخش عمده‌ای از ظرفیت تولید سیمان خود استفاده کند، با این حال پیش‌بینی می‌شود ظرفیت تولید، به دلیل تکمیل کارخانجات در دست احداث تا پایان سال ۱۴۰۱ به بیش از ۹۰ میلیون تن بالغ شود.عدم رشد اقتصادی متناسب با اهداف از پیش تعیین شده موجب گردید تا این صنعت با مازاد عرضه همراه شود. اما با این وجود گرانی های اخیر در این صنعت به وجود آمده است که هیچ توجیهی برایش وجود ندارد.

تنها  دلیل این جریان  خرید سیمان تولید شده در کشور توسط چند تن معدود ( حدود ۱۵ نفر)، دپو و قیمت گذاری بی جا توسط آنهاست که به دلیل ضعف نظارت منجر به افزایش قیمت ۳۰۰ درصدی سیمان طی یک ماه اخیر بوده است.در حال حاضر نفَس صنعت ساختمانی و عمرانی به شمارش افتاده و در صورتی که این روند ادامه پیدا کند، کمر این صنعت می شکند.