چگونه با علائم افسردگی فصل پاییز مقابله کنیم؟

اختلال عاطفی فصلی (SAD) با نام‌های اضطراب پاییزی، افسردگی پاییزی یا افسردگی زمستانی نیز شناخته شده و نوعی اختلال افسردگی مرتبط با فصل‌های پاییز و زمستان است که ناشی از طولانی بودن شب و بارندگی است

پریسا جمدی : امروزه زندگی مدرن شهری بسیار پیچیده و دشوار است و اهمیت دادن به سلامت روان در این میان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در صورت تجربه مشکلات روانی باید بلافاصله به فکر درمان و پیشگیری از تشدید آن باشید.
در این مقاله قصد داریم در مورد راهکارهایی برای پشیگیری یا درمان افسردگی فصل پاییز صحبت کنیم.
اختلال عاطفی فصلی چیست و چه عواملی باعث ایجاد این اختلال می‌شوند؟
اختلال عاطفی فصلی نوعی اختلال افسردگی است که ناشی از تغییر فصل می‌باشد. این اختلال معمولا در فصل پاییز و زمستان به دلیل تاریکی طولانی مدت هوا و بارندگی‌های زیاد شایع‌تر است.
اما برخی افراد ممکن است در زمستان احساس خوبی داشته باشند و در فصل تابستان دچار اختلال عاطفی فصلی شوند.
هنوز علت اصلی افسردگی فصلی ناشناخته است اما حدس و گمان‌ها بر این اساس است که بیشتر در فصل پاییز و زمستان به دلیل کمبود نور خورشید و کوتاه بودن روز این اختلال رخ می‌دهد. نتایج حاصل از تحقیقات حاکی از آن است که کاهش نور خورشید عملکرد صحیح بخشی از مغز به نام هیپوتالاموس را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
در ادامه با برخی از عوارض جانبی ناشی از کمبود نور خورشید آشنا خواهید شد:

ترشح ملاتونین زیاد
هورمون ملاتونین در پاسخ به تاریکی توسط مغز ایجاد می‌شود و به تنظیم نحوه و زمان خواب کمک می‌کند. ملاتونین باعث ایجاد احساس خستگی و خواب آلودگی می‌شود. افرادی که مبتلا به افسردگی فصلی هستند مغزشان ملاتونین بیشتری تولید می‌کند.

ترشح سروتونین کم
هورمون سروتونین مسئولیت تنظیم خلق و خو، اشتها و خواب را دارد. گفته می‌شود که نور خورشید باعث تحریک ترشح سروتونین می‌شود. درنتیجه با کاهش تابش نور خورشید در فصل پاییز و زمستان سطح سروتونین نیز کاهش می‌یابد و در نتیجه احساس افسردگی در فرد افزایش می‌یابد.

تغییر در ریتم شبانه روزی (ساعت داخلی بدن)
نور خورشید به زمان‌بندی عملکردهای مهم از جمله بیدار شدن بدن انسان کمک می‌کند، ازهمین‌رو کاهش نور خورشید در فصل‌های پاییز و زمستان باعث ایجاد اختلال در ساعت بدن می‌شود.

زمانی که احساس افسردگی فصلی می‌کنیم باید به پزشک مراجعه کنیم؟
افسردگی فصلی یک عارضه‌ی کوتاه مدت است که معمولا پس از مدتی از بین می‌رود، اما در صورتی که علائم همچنان ادامه‌دار شدند باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
پزشک متخصص می‌تواند به درمان علائم جسمی و روحی شما مرتبط با افسردگی فصلی کمک کند و راهکارهای موثری ارائه دهد.
از جمله علائم افسردگی فصلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• نداشتن خلق و خوی به صورت دائمی
• عدم انگیزه به کارهای مورد علاقه روزمره
• احساس ناامیدی و تنهایی
• احساس بی‌حالی
• خوابیدن زیاد
• افزایش وزن
• کاهش میل جنسی
درمان افسردگی فصلی
درمان خاص و ثابتی برای افسردگی فصلی وجود ندارد. اما برخی درمان‌های رایج برای بهبود خلق و خوی وجود دارند که تا حدودی موثرند. در صورتی که «افسردگی پاییزی» طولانی‌ شد، باید به متخصص مراجعه کنید.

برخی از رایج‌ترین درمان‌ها برای افسردگی فصلی عبارتند از:
• ایجاد تغییر در سبک زندگی– سعی کنید بیشتر در معرض نور خورشید قرار بگیرید و از انجام فعالیت بدنی منظم و کنترل سطح استرس غافل نشوید.
• نور درمانی– زمانی که نور طبیعی خورشید وجود ندارد می‌توان نور درمانی را جایگزین آن کرد. می‌توانید از یک لامپ مخصوص به نام جعبه نور برای شبیه سازی نور خورشید استفاده کنید تا کمبود نور خورشید جبران شود.
• مراجعه به یک درمانگر- در صورت مشاهده هرگونه علائم افسردگی فصلی و ضعف خلق و خوی باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
• دارو– استفاده از داروهای ضدافسردگی مانند مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) برای کاهش علائم افسردگی فصلی موثر هستند.