محکوم به چاله های شهر!

واژه روشن دل و خطاب آن برای نابینایان کشورمان لفظ زیبایی است که وقتی در لغت به کار می رود نشان از دنیای دل انگیز اما متفاوتی دارد.

به مناسبت روزجهانی عصای سفید؛
محکوم به چاله های شهر!

فرزانه مستاجران

تفاوتی که در برخی موارد به دلیل عدم توجه، به مشکلاتی برای نابینایان و خانواده هایشان تبدیل شده است و باعث شده قشری که به دلیل شرایط جسمی متفاوت نیازمند آرامش بیشتری در زندگی هستند با چالش های گوناگون و سختی رو به رو باشند.۲۳ مهر به عنوان روز جهانی عصای سفید یا همان نابینایان فرصت خوبی است که به بررسی مشکلات این افراد پرداخته شود تا حداقل یک روز از سال صدای خسته این افراد به گوش جامعه برسد.
نام گذاری یک روز در سال به روشندلان عزیز به این معنا نیست که برای وجود تفاوت بین این افراد و بقیه جامعه، نابینایان نیازمند ترحم هستند. بلکه این روز رای بزرگداشت قوانین نوشته شده برای روشندلان است. جان کلام این قوانین این است که نابینا هم عضوی از جامعه متمدن است و حقوق اجتماعی مصرحی دارد و به جای ابراز ترحم حقوق او را باید رعایت کنیم. احترام به نابینایان تنها با استفاده لفظ کلمه روشندل برای آنها نیست. با رعایت قانون عصای سفید است. اما آیا این قوانین را همه افراد جامعه می دانند؟ و آیا ملزم به رعایت آن هستند؟ آیا در مدارس و یا دانشگاه های ما قوانین برخورد با
عصا سفید ها گفته می شود؟ آیا شما می دانید رودکی شاعر بزرگ ایرانی که هزار سال پیش می زیسته نیز نابینا بوده است؟
به راستی هدف از نامگذاری اﯾﻦ روز ﺗﻮﺟﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﺸﮑﻼت روشندلان و اﯾﺠﺎد ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن از ﻋﺼﺎی سفید اﺳﺖ. نابینایان و کم بینایان به عنوان بخشی از شهروندان جامعه دارای نیازها و مطالباتی هستند که رسیدگی به آنها از وظایف مسلم دستگاه ها به شمار می رود که از جمله این نیازها اشتغال، ادامه تحصیل، تردد در شهر و امورات رفاهی و معیشتی است. شاید با وجود بیکاری شایع در سطح جامعه دیگر کسی به فکر اشتغال نابینایان نباشد اما باید گفت این قشر بیشتر از بقیه افراد به شغل مناسب احتیاج دارند زیرا هزینه های زندگی و درمان این افراد خیلی بیشتر از یک فرد معمولی است. اشتغال و نبودن کار مناسب از مهمترین و اصلی ترین دغدغه نابینایان است که در بیشتر مواقع این دغدغه و مشکلات مورد بی توجهی قرار می گیرد .
از دیگر مشکلات نابینایان عدم وجود امکانات لازم برای تردد در سطح شهر است. ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن ﺣﻖ اﺳﺘﻔﺎده از تمامی اﻣﮑﺎﻧﺎت رﻓﺎﻫﯽ ﻣﻌﻤﻮل در ﺟﺎﻣﻌﻪ را دارﻧﺪ آﻧﺎن بایستی بتوانند به مانند دیگر شهروندان در استفاده از
ﭘﯿﺎده روﻫﺎ، ﺧﯿﺎﺑﺎن ها و وﺳﺎﯾﻞ ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﻫﻤﮕﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺗﻮﺑﻮس و نیز اﻣﺎﮐﻦ ﻋﻤﻮﻣﯽ، ﻣﺮاﮐﺰ ﺗﻔﺮﯾﺤﯽ و ﻣﺬﻫﺒﯽ دارای حقوقی برابر وفرصت هایی یکسان باشند. اما متاسفانه این حقوق به هیچ وجه رعایت نشده است. خیابان ها یی که افراد بینا هم برای رفت و آمد در آن دچار مشکل می شوند چگونه می تواند مکان مناسبی برای عبور و مرور نابینایان باشد؟!
یکی دیگر از مشکلات جامعه نابینایان ازدواج آنهاست. متاسفانه ازدواج در جامعه نابینایان به یک معضل تبدیل شده و به ویژه دختران نابینا به شدت از این مشکل رنج می‌برند .هر چند موضوع ازدواج نیز مانند اشتغال جزو معضلات فراگیر جامعه است و بینا و نابینا نمی شناسد اما در افراد نابینا به دلیل عدم آگاهی جامعه به خصوص خانواده های آنها به مشکلی بزرگ تر تبدیل شده است. و همین نا آگاهی باعث شده ،علی رغم تمایل بسیاری از نابینایان به ازدواج با همنوع خود، به اجبار خانواده‌هایشان باید تن به ازدواج‌های ناخواسته بدهند .
وقتی پای درد دل برخی از نابینایان می نشینی، می بینی توقع زیادی ندارند، معابر سازی برای تردد و اشتغال مهمترین دغدغه آنها شده انسان هایی که گرچه نابینا هستند اما استعدادهایی بی نظیر در تک تک وجود آنها نهفته شده و هر یک با وجود معلولیت اما در مسیر موفقیت و پیشرفت حرکت می کنند.ای کاش روزی برسد این استعدادها نهفته نماند.