خطر انقراض در کمین گوزن زرد ایرانی است؛

کنون برای مسائل درون جمعیتی و ژنتیکی گوزن زرد نمی‌توانیم خیلی کاری انجام دهیم چون گزینه دیگری نداریم اما درباره گورخر در پارک ملی کویر گزینه داشتیم و ۱۳ گورخر رابه آن منطقه منتقل و رهاسازی کردیم و تعدادی هم از قبل در آن منطقه بودند؛ این اقدام موجب افزایش تنوع ژنتیکی جمعیت موجود در پارک می‌شود اما درباره گوزن گزینه‌ای نداریم و فعلاً روی بحث ژنتیک نمی‌توانیم ورود کنیم

ملودی دهانی: بعد از یوز پلنگ ایرانی حالا باید نگران گوزن‌ها هم بود چرا که گوزن زرد ایرانی هم در خطر انقراض است و تعداد آنها به شدت کاهش یافته است. حالا اگر بنویسیم که حیات وحش کمیاب ایرانی در تله بی توجهی مسئولان مربوطه گرفتار آمده راهی به خطا نرفته‌ایم.

  • تنها ۲۷۰ گوزن زرد ایرانی داریم

گوزن زرد ایرانی بومی کشور ما است، این حیوان زیبا با خال‌های سفید بر روی بدنش هر بیننده‌ای را محسور زیبایی خود می‌کند، تا مدتها اینطور به نظر می‌رسید که این گونه ارزشمند منقرض شده اما دهه ۴۰ بود که مشخص شد گوزن زرد در مناطقی از دز و کرخه خوزستان وجود دارد؛ در آن زمان بارقه امید در دلها درخشید و کانون وقت شکار در سال ۱۳۴۲ زنده گیری و انتقال تعدادی از این گوزن‌ها را به مناطق جدید با هدف تکثیر در دستور کار قرار داد. بعد از این تصمیم، گروهی متخصص به همراه تجهیزات مورد نیاز از کانون شکار با همراهی پارک وحش تهران به منطقه کرخه اعزام شدند و با نصب تور زنده گیری حیوانات و تلاش ۶ هفته‌ای موفق به زنده گیری چهارراس گوزن زرد ایرانی (۲ ماده و ۲ نر) شدند، چند ماه بعد از آن دوباره همان گروه موفق به زنده گیری دو گوزن دیگر یک نر و یک ماده شدند و آنها را به باغ وحش تهران منتقل و بعد از آنجا به منطقه‌ای ۵۵ هکتاری در مازندران بردند.

آن زمان بود که پارک کوچکی در مازندران خانه دوم تعدادی از گوزن‌های زرد ایرانی شد و بعد از آن تعدادی دیگر از این گوزن‌ها به نزدیکی دریاچه ارومیه منتقل شدند تا در محیطی کنترل شده نگهداری و تکثیر شوند، تا مدتها اوضاع خوب بود و تکثیر با رشد خوبی انجام می‌شد، به طوری که در یک بازه زمانی اعلام شد که بیش از ۵۰۰ رأس گوزن زرد ایرانی در سایت‌های تکثیر وجود دارد. اما یکی از مهمترین عواملی که باعث می‌شود تا خطر انقراض از بین برود و نگران از بین رفتن گوزن زرد ایرانی نباشیم، زاد و ولد این جاندار است آمار طبق آمار در حال حاضر تنها از حدود ۲۷۰ رأس گوز از این گونه ۷۰ رأس ماده و بقیه نر هستند که زنگ خطری برای بقای آن‌ها می‌باشد.

 

  • عدم ترکیب درست جنسیتی در گوزن ها

حسن اکبری معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست است وی با تاکید بر اینکه از زمانی که احساس کردیم جمعیت گوزن زرد ایرانی کاهش یافته و به حدود ۲۷۰ رأس رسیده است بررسی‌ها را برای علت این کاهش و راهکارهای افزایش جمعیت آغاز کردیم گفت: در این روند به مساله مهمی برخوردیم و آن عدم تناسب جنسیتی این گونه است، به طوری که از ۲۷۰ رأس حدود ۲۰۰ رأس نر و فقط ۷۰ رأس ماده است که این تمایل جنسیتی به سمت نر بودن ما را خیلی نگران کرد.

 

  • فقر تنوع ژنتیکی

وی با تاکید به اینکه ممکن است فقر تنوع ژنتیکی باعث غالب شدن جنس نر شده باشد افزود: شاید هم فقر تنوع ژنتیکی و هم در اسارت بودن برخی دلایل غالب شدن جنس نر بر ماده باشد، اکنون برای مسائل درون جمعیتی و ژنتیکی گوزن زرد نمی‌توانیم خیلی کاری انجام دهیم چون گزینه دیگری نداریم اما درباره گورخر در پارک ملی کویر گزینه داشتیم و ۱۳ گورخر رابه آن منطقه منتقل و رهاسازی کردیم و تعدادی هم از قبل در آن منطقه بودند؛ این اقدام موجب افزایش تنوع ژنتیکی جمعیت موجود در پارک می‌شود اما درباره گوزن گزینه‌ای نداریم و فعلاً روی بحث ژنتیک نمی‌توانیم ورود کنیم.