تولید و خرید راحت تر سیگار نسبت به مایحتاج ضروری!

فرزانه مستاجران

اگر بخواهیم از کالایی به عنوان یک الگو نام ببریم که در مدت تحریم بیش از حد گران نشده است، در همه جا و به وفور موجود بوده و لازم نیست برای خرید آن در صف های طولانی بایستیم و یا با کالایی دیگر بخریم و در این مدت با وجود مشکلات زیادی که برای تولیدات کشور وجود داشته اما تولید این محصول افزایشی هم بوده و اتفاقا بسته بندی زیباتری را نیز ارائه داده است، از چه کالایی میتوانیم نام ببریم؟ شاید اگر در این کشور زندگی نمی کردیم جواب این سوال برایمان جز مایحتاج ضروری مردم مانند گوشت ، مرغ ،لبنیات ، حبوبات و یا حتی نان بود اما جالب اینجاست که هیچ کدام از کالا های نام برده چنین شرایطی را ندارند و در چند سال اخیر نه تنها شاهد افزایش بیش از حد قیمت آنها بوده ایم بلکه از لحاظ کمیت و کیفیت نیز کشور با چالش تولید این مایحتاج ضروری مردم رو به رو بوده است . پس این محصول جادویی چیست که چنین توانسته با وجود مشکلات اقتصادی موجود همچنان پایدار و استوار تولید داشته باشد آن هم بهتر و بیشتر از قبل؟

بر اساس آمار مسئولان بهداشت کشور، سالانه بیش از ۵۵ میلیارد نخ سیگار در ایران  مصرف می‌شود. جالب است که تنها محصولی که در ایران تولید می‌شود، ارزان است و صف هم ندارد، سیگار است. این آمار صدای معاون وزیر بهداشت را درآورده و وی را مجبور به واکنش کرده است. دکتر رییسی گفته واقعا چرا در این مدت کار کالاهای پرنیاز مردم به صف کشید اما سیگار همچون دوران عادی بودن شرایط در اختیار سیگاری‌ها بود؟ چرا برخلاف روغن و مرغ نایاب نشد؟ چرا به هر دکه‌ای یا مغازه‌ای که سر می‌زنی، قفسه سیگارش پربارتر از روزهای قبل است. در سال ۹۹، ۵۹ میلیارد نخ سیگار با بسته بندی زیبا تولید شده است. مگر تحریم نیستیم؟ چرا در بسته بندی سیگار دچار بحران نشدیم؟ چرا دچار کمبود نشدیم؟ بسیاری از این سیگارها هم خارجی هستند اما در داخل کشور تولید می‌شوند، بدون هیچ محدودیتی! آنهایی که سیگار می‌کشند می‌توانند به راحتی به یک نخ یا چندین بسته دسترسی داشته باشند بدون اینکه مجبور باشند به تعداد کم و یا همراه با محصولات دیگر سیگار تهیه کنند. تقریبا تنها کسانی که از نبود کالایی در این مدت گلایه نداشتند، سیگار فروش‌ها بودند و هر لحظه می‌توانستند مشتری‌های خود را راضی نگه دارند.

جالب تر اینجاست که آمریکا تمام صنایع ما را تحریم کرده به جز صنعت دخانیات! آن طور که از اطلاعات و آمار‌های استخراج شده از وزارت صنعت، معدن و تجارت پیداست گیلان و زنجان جزء پیشتازان جذب پول‌های خارجی در این مدت  بوده‌اند و همچنین توانسته‌اند در بخش دخانیات، توتون و تنباکو بیشترین سرمایه‌ها را جذب کنند. البته بعد از سهم ۸۰ درصدی این دو استان نام‌بُرده کردستان و خراسان رضوی نیز به ترتیب هشت تا پنج درصد سرمایه خارجی را در بخش‌هایی همچون غذا، آشامیدنی و محصولات فابریکی (پارچه) جذب کرده‌اند. وینستون، LD، سیلک‌کات، مونت کارلو و مگنا پس از تولید در استانهای مذکور، به سراسر کشورتوزیع می‌شود. گزارش‌ها هم نشان می‌دهد، سهم شرکت JTI از بازار دخانیات ایران کمی بیش از ۵۰ درصد است.

در کشوری که اینچنین یک کالای غیر ضروری و غیر مجاز می تواند تولید داشته باشد و جولان دهد اما جوانانش برای تولید و بسته بندی حبوبات و ادویه و … باید ماه ها دوندگی کنند و شرایطی چون مکان تولید بزرگ ( بیش از ۲۵۰ متر) داشته باشند و ماشین آلات بسته بندی مدرن که قیمتهای گزافی هم دارند را محیا کنند، چگونه میتوان گفت تولید موثر در جریان است؟ چطور کار شکنی های سازمان های مربوط به مجوز دهی تولید محصولات مجاز، شامل حال محصولی هم چون سیگار نمی شود؟ آیا هدف از تولید دخانیات فقط جذب سرمایه های خارجی است؟