وزارت بهداشت مراقب باشد این پروژه هم به سرنوشت سایر طرح هایش دچار نشود

دریاوفایی / پنجم شهریور ماه بزرگداشت زادروز زکریای رازی روز دارو سازی است. شاید این فرصت بتواند برای چندمین بارهم که شده، چشم و گوش ها را بر روی بعضی از صحبت ها و تلنگرها باز کند. به همین منظور تعدادی از اعضا انجمن دارو سازی تهران به جمع خبرنگاران آمدند وبا تبریک و خداقوت به همکارانشان درحوزه داروسازی، به سوالات خبرنگاران پاسخ دادند و صحبت هایی از جنس گلایه و درد دل را نیز مطرح کردند. حرف هایی که اتفاقا ضروریست مردم و سران سه قوه با تامل بیشتری آن ها را مرور کنند. آنچه درادامه می خوانید بخش هایی از این نشست خبری است.

سید حمید خویی، رئیس انجمن دارو سازان تهران:

درمورد طرح دارویارباید گفت، اگرچه طرح خوبی است اما ماندگاری آن مهم است. تا یکماه، دوماه، سه ماه دیگر چندان جای نگرانی نیست اما یکسال دیگر چه اتفاقی می افتد. منابع این طرح باید رسمی و شفاف دیده و به موقع پرداخت شوند. اینکه همیشه در شروع اجرای یک طرح از یک جاهایی منابع مالی تامین و تصویب می شود، این راه افتادن مهم نیست، ماندگاریش مهم است. الان دیگر به نوعی حیات موسسات درمانی در گرو بیمه ها است که هر تاخیری در مطالبات می تواند منجربه ورشکستگی و فروپاشی مراکز درمانی باشد. به نظرم این دو موضوع دغدغه اصلی است.

بعضا گفته می شود داروسازان با طرح دارو یار مخالف هستند، خیر، همکاران دارو ساز ما بیشتر نگران ادامه این طرح هستند تا مخالفت با آن. نگرانی از اینکه بالاخره این پولی که از داروخانه ها در بیمه ها می خوابد آیا ضمانتی برای پرداخت به موقع آن وجود دارد؟ ولی متاسفانه تاکنون هیچکس حاضر به پذیرشِ تقبل چنین تضمینی نشده است. یکی از مهم‌ترین اشکالات به نحوه اجرای طرح دارویار موضوع تخصیص یا حذف ارز ترجیحی است. با اجرای این طرح واردات مواد اولیه و سایر هزینه‌های تولید در مورد داروهای تولید داخل بر مبنای ارز نیمایی انجام می‌شود ولی  تخصیص ارز ترجیحی برای واردات داروهای نهایی همچنان ادامه دارد که این اشتباه است. اجرای چنین طرحی نیازمند عملیاتی شدنِ آن در همه بخش‌هاست زیرا درغیر این صورت قیمت داروی تولید شده در داخل کشور و با هزینه‌های تولید واقعی بیش از قیمت داروهای وارداتی با ارز ترجیحی خواهد بود و تولید داخلی که همواره مورد تاکید مسئولان و سیاست‌گذاران نظام سلامت بوده با شکست مواجه خواهد شد. همانطور که اشاره شد، بحث تامین منابع پایدار آن هم مساله حائز اهمیتی است. تا قبل از اجرای طرح دارویار بیمه‌ها در تسویه نسخه‌های الکترونیکی ۳ ماه و در مورد نسخ کاغذی‌ ۹ ماه معوقه داشتند. خب خوشبختانه الان پرداخت مطالبات توسط بیمه‌ها انجام شده اما سوالمان این است” آیا منابع پایدار برای پرداخت مطالبات در آینده نیز به‌طور منظم تامین خواهد شد؟”. این یک دغدغه است  زیرا در صورت عدم تحقق این موضوع و خواب سرمایه، مطمئنا در کوتاه مدت داروخانه‌ها را به ورشکستگی می‌کشاند. همانطور که گفتم دارویار طرح خوبی است و با اجرای آن قیمت دارو‌ به قیمت واقعی خود نزدیک‌تر شده و خب راهکاری برای کاهش خطر بروز بحران کمبود دارو در کشور و عدم دسترسی بیماران به این کالا است. اما درنگاهی منطقی و معقولانه نمی توان اشکالاتش را نادیده گرفت. متاسفانه برای اتخاذ این طرح مانند بعضی دیگر از موارد، از کارشناسان حوزه دارو مشورتی گرفته نشد و خودشان بریدند و خودشان دوختند… . متاسفانه در بحث تامین دارو گرفتار روزمرگی شدیم در حالی‌که درخصوص تغییر قیمت‌های جدید دارویی مانند ضد سرطان که یک میلیون دلار هزینه در بر می گیرد، غافل هستیم… . در چرخه درمان و سلامت داروخانه مرکز ارائه خدمات دارویی است لذا باید بسترهای قانونی و فرهنگی برای پشتوانه داروسازفراهم شود. داروخانه باید به مردم مشاوره های دارویی بدهد، داروخانه فقط مرکز دارو فروشی نیست و نباید بی حساب و کتاب چند داروخانه در کنار هم تاسیس شوند. دراین باره نیز متاسفانه خود مردم هم اکثراوقات هنگام دریافت دارو، چند لحظه صبرنمی کنند تا توضیحات لازم را راجع آن دارو دقیق متوجه شوند.

شهاب الدین جنیدی عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان تهران:

من هم مانند سایر همکارانم معتقدم اجرای طرح دارویار، لازم و ضروری بود اما چنانچه منابع آن  تامین نشود بدون شک مشکلات زیادی ایجاد می شود، کمااینکه دراین باره تجربه های متعددی مانند: پزشک خانواده و طرح نظام سلامت را داشته ایم. وقتی پشتوانه محکمی برای تامین منابع مالی طرح هایمان نداریم خب مسلما پس از مدتی به بن بست می رسد و شکست می خورد. الان طرح دارویار هم باید بحث منابعش واضح بیان شود وگرنه مجددا با افزایش مطالبات از بیمه‌ها و ایجاد مشکلات جدی اقتصادی در این حوزه مواجه می شویم. بنابراین باید به نوعی عمل شود که طرح به سرانجام برسد نه اینکه نصف و نیمه رها شود و فقط ضرر و زیانش برای عده ای باقی بماند… . اخیرا صحبت از افزایش داروخانه‌ها در کلانشهرها است. این افزایش با قوانین بالادستی در تناقض است و فاصله جغرافیایی در تأسیس داروخانه‌ها را در آئین نامه جدید نمی‌بینیم. بنابراین از وزارت بهداشت باید در زمینه مفاد آیین نامه داروخانه با انجمن داروسازان همکاری و نظرخواهی بیشتری داشته باشد.

آرش محبوبی عضو هیات مدیره انجمن داروسازان تهران:

خوشحال هستیم که نظام سلامت کشورمان طرحی را برای حوزه دارویی کشورپیاده کرد. قطعا  دارویار یک طرح لازم‌الاجرا بود زیرا می تواند مانع بروز مشکلات عدیده برای بیماران درتهیه دارو شود. به هرحال تصمیم‌گیران  در این زمینه دو راهکار بیشتر نداشتند. یا باید افزایش قیمت دارو را انجام می دادند یا با از دسترس خارج شدن بسیاری از اقلام دارویی مواجه می شدند. در این بین در دسترس باقی مانده دارو راه عقلانی تری بود. منتهی باید مراقب بود که این طرح هم به فرجام بقیه سیاستگذاری ها دچار نشود، این نگرانی دارو سازی هاست وگرنه هیچ کدام از فعالان این حوزه مخالفتی با اجرای طرح دارویار ندارند. دراین میان اما نباید از میزان ضرر به داروخانه ها غافل ماند، البته اگر با همین مسیر یعنی تغییرات نه چندانی قیمت دارو دربرابر تورم موجود درکشور. بنابراین سیاستگزارن دارویار باید همه جوانب طرح را درنظر بگیرند، دراین صورت است که می توانیم بگوئیم طرح دارویا می تواند موفق باشد.