فرصتی برای بازتاب رفتارها و تقابل‌های انسانی

نمایش «آن روی سگش» به کارگردانی حسن محمدفراهانی، کارگردان جوان و دانش‌آموخته کارگردانی سینما، اثری است که با الهام از نمایش «اتهام» فرانسوا تیساندیه شکل گرفته اما در مسیر تمرین و نوشتن، هویتی مستقل و زنده یافته است.به گزارش اخبار اصفهان این نمایش کمدی موقعیت، داستان نزاع چند آدم بر سر نشستن روی یک نیمکت را روایت می‌کند و از دل طنز، به بازتاب رفتارها و تقابل‌های انسانی می‌پردازد. فراهانی با تأکید بر اهمیت تمرین و تعامل هنری، این اثر را فرصتی برای نگاه به درون خود و مفهوم همدلی و گذشت در زندگی انسانی می‌داند. «آن روی سگش» تا ۱۱ مهرماه در تالار هنر اصفهان اجرا می‌شود و تلاشی برای پیوند خنده و اندیشه است.

ایده اولیه نمایش «آن روی سگش»

محمدفراهانی، کارگردان جوان تئاتر و دانش‌آموخته رشته کارگردانی سینما، تازه‌ترین اثر خود با عنوان «آن روی سگش» را این روزها در تالار هنر اصفهان روی صحنه دارد. او درباره خاستگاه ایده این نمایش می‌گوید:   الهام اولیه از نمایشی به نام اتهام نوشته فرانسوا تیساندیه بود. اما آنچه امروز روی صحنه دیده می‌شود، دیگر صرفاً اقتباس یا بازخوانی نیست. متن در مسیر نوشتن و تمرین تغییرات بسیاری پیدا کرد و در نهایت نمایش به شکلی درآمد که خودش مسیر خود را پیدا کرد. من باور دارم هنر موجودی زنده است و اگر به آن فرصت داده شود، خودش دست به آفرینش می‌زند.

خط داستانی نمایش «آن روی سگش»

نمایش «آن روی سگش» روایت ساده اما پرجزئیاتی دارد: چند آدم تنها بر سر نشستن روی یک نیمکت با یکدیگر کنار نمی‌آیند و همین نزاع کوچک، زنجیره‌ای از موقعیت‌های طنز و اجتماعی را رقم می‌زند.

فراهانی این خط داستانی را نه فقط بهانه‌ای برای خنداندن، بلکه فرصتی برای بازتاب رفتارها و تقابل‌های انسانی می‌داند. او می‌گوید:   این نمایش مانند فرمولی باز است. هر تماشاگر می‌تواند با ذهن و تجربه خودش برداشتی متفاوت داشته باشد. وقتی مخاطب می‌خندد، امیدوارم در اصل با خودش روبه‌رو شده باشد. خنده در اینجا آینه‌ای است برای شناخت.

اهمیت تمرین در فرایند تولید نمایش

فراهانی بیش از هر چیز بر اهمیت تمرین تأکید دارد:  بخش بزرگی از نمایش در پروسه تمرین اتفاق افتاد. من در آغاز صرفاً یک دیدگاه کلی داشتم، اما به تدریج و در جریان کار متوجه شدم میزانسن، طراحی صحنه و حتی نور باید چگونه شکل بگیرند. برای من تئاتر بیش از آنکه محصول نهایی باشد، فرآیندی یاددهنده است. تجربه اصلی در طول تمرین‌ها رخ می‌دهد. تئاتر هنری تعاملی است و همین تعامل در تمرین‌ها برای من لذت‌بخش‌ترین بخش مسیر هنری محسوب می‌شود.

همکاری با طراحان و غنای بصری نمایش

پس از روزهای طولانی تمرین، فراهانی مسیر تازه‌ای در پیش گرفت:   به نقطه‌ای رسیدم که باید با طراحان همکاری کنم. ایده‌های خودم را با آن‌ها در میان گذاشتم، از مشورتشان بهره گرفتم و اجازه دادم نگاه‌های مختلف به پیکره کار اضافه شود. اینجا بود که نمایش غنی‌تر شد و توانست به زبان بصری و اجرایی کامل‌تری برسد.»

ابعاد انسانی و اخلاقی نمایش

«آن روی سگش» صرفاً یک کمدی موقعیت نیست، بلکه در لایه‌های زیرین اثرش به مفهومی انسانی و اخلاقی اشاره دارد:   نمایش برای من یادآوری ارزش لحظات است؛ این‌که بدانیم چه داریم و برای چه تلاش کرده‌ایم. از خودگذشتگی و کمک به دیگران می‌تواند حال ما را بهتر کند. درک کردن و گذشتن از خود، نه فقط برای آرامش جمع، بلکه پیش از هر چیز برای آرامش فردی ضروری است. اگر میان آدم‌ها همدلی باشد، دیگر نیازی نیست که آن روی سگ کسی دیده شود.

انتخاب عنوان نمایش و معناشناسی آن

فراهانی درباره انتخاب عنوان نمایش توضیح می‌دهد:   آن روی سگش” یک اصطلاح آشنا در زبان فارسی است، زمانی به کار می‌رود که کسی در پرخاشگری به نهایت رسیده باشد. من خواستم با این عنوان یادآور شوم که جهان ما پر از موقعیت‌هایی است که می‌توانند ما را به سمت پرخاش ببرند. اما اگر درک و همراهی وجود داشته باشد، شاید هیچ‌وقت آن روی خشن ما مجال بروز پیدا نکند.

کمدی اجتماعی و برداشت‌های متفاوت مخاطب

فراهانی اثر خود را یک کمدی اجتماعی می‌داند؛ کمدی‌ای که در موقعیت‌ها شکل می‌گیرد و از خلال خنده، آینه‌ای در برابر تماشاگر قرار می‌دهد:  تماشاگر آزاد است برداشت خودش را داشته باشد. ممکن است یک نفر در آن صرفاً طنز ببیند، دیگری نقدی بر روابط انسانی. اما در نهایت آرزوی من این است که تماشاگر هنگام خندیدن، لحظه‌ای هم به خودش نگاه کند.

زمان و مکان اجرای نمایش «آن روی سگش»

نمایش «آن روی سگش» تا ۱۱ مهرماه در تالار هنر اصفهان اجرا می‌شود. این نمایشی است که از دل تمرین و تعامل زاده شد و تلاشی است برای آشتی دادن خنده با اندیشه، و شاید دعوتی برای دیدن «آن روی انسان» در پس هیاهوی روزمره.