سومین جلسه چهار فیلم دیده شد

 چندی پیش سومین جلسه از «پاتوق فیلم کوتاه اصفهان» با اکران و نقد چند اثر متنوع برگزار شد. در این برنامه فیلم‌های «جنگل» ساخته محمدرضا مرادی، «خودکشی به سبک نیچه» به کارگردانی پیام کردستانی، «شطرنج آتش» اثر امیررضا دهقانی و «یک کاریش بکن» ساخته دانیل سوارز به نمایش درآمدند. پس از نمایش، مجتبی وطن‌خواه با نگاهی تحلیلی به نقد و بررسی این آثار پرداخت و فضایی برای گفت‌وگوی سازنده میان فیلمسازان و مخاطبان شکل گرفت؛ فضایی که هدف اصلی پاتوق فیلم کوتاه را، یعنی ایجاد بستری برای رشد و تبادل تجربه‌های سینمایی، برجسته‌تر می‌کند. 

نگاه تحلیلی به فیلم «جنگل»؛ نقیضه‌گویی، بازی اغراق‌شده و پرسش‌های بی‌پاسخ   

به گزارش اخبار اصفهان مجتبی وطن‌خواه در آغاز نشست، به بررسی دو فیلم نخست پرداخت و درباره «جنگل» گفت:  این اثر در ظاهر یک فیلم تاریخی است، اما لحن آن سرشار از نقیضه‌گویی به نظر می‌رسد. از منظر ساختار، روایت دچار لغزش‌هایی است؛ هم در تصویر و تدوین و هم در هدایت کارگردانی. مهم‌تر از همه، بازی‌ها اغراق‌شده و بزرگنمایی‌اند، به ویژه بازی شخصیت مرد که تماشاگر را از شناخت او باز می‌دارد؛ نمی‌داند این مرد کشاورزی رنج‌کشیده است یا فردی خیانت‌کار.

وطن‌خواه تأکید کرد که در فیلم کوتاه، زمان مجال پرداخت مفصل به شخصیت‌ها را نمی‌دهد؛ این خود رویدادهای فیلم هستند که شخصیت را می‌سازند و معنا می‌بخشند. وی همچنین پرسید که حضور کودک در فیلم چه نمادی دارد و چه ضرورتی در روایت بر دوش می‌کشد، زیرا هر شخصیتی که وارد جهان فیلم می‌شود باید دلیل و جایگاهی روشن داشته باشد.

نقد فیلم «مینو»؛ ضعف فیلمنامه در برابر ساختار حرفه‌ای 

در ادامه، وطن‌خواه درباره فیلم «مینو» گفت:   ظاهر فیلم به چالش‌های مادرانه یک زن می‌پردازد و از نظر ساختاری نسبتا حرفه‌ای است، اما در لایه‌های زیرین، فیلمنامه ضعف عمده‌ای دارد و روایت دچار لرزش و سستی است. داستان با رویارویی زن و شوهری از طبقه پایین با خانواده‌ای که در تدارک جشن است آغاز می‌شود، اما رویدادهای پس‌زمینه به‌شدت تصنعی و مهندسی‌شده‌اند؛ مثل شکستن ناگهانی یخچال یا شکستن دندان مادر که فقط بهانه‌ای برای دستبرد کودک به کیک است.

وی افزود این تعلیق‌ها ساختگی بوده و توانایی حمل بار قصه را ندارند. فیلم تلاش دارد حس ترحم برانگیزد، اما حتی در این مسیر نیز ناکام است. تلاطم شخصیت‌ها ناشی از ضعف شخصیت‌پردازی و نگارش است. وطن‌خواه تأکید کرد که نوشتن یک قصه تک‌خطی ساده است ولی افزودن گره‌های بی‌وقفه علاوه بر عدم تأثیرگذاری، انسجام فیلم را نیز می‌کاهد و در نهایت مخاطب نمی‌داند فیلم دقیقاً چه می‌خواهد بگوید.

بررسی فیلم «خودکشی به سبک نیچه»؛ قصه‌ای جذاب با تکنیک‌های حرفه‌ای 

وطن‌خواه درباره فیلم «خودکشی به سبک نیچه» بیان کرد:   ایده فیلم برگرفته از کتاب «مغازه خودکشی» است. ساختار و قصه فیلم جذاب و حرفه‌ای است. تکنیک‌های نورپردازی و فیلمبرداری در سطحی عالی اجرا شده‌اند و بازی‌ها قابل قبول است. فیلم به زبان کردی ساخته شده اما نمی‌توان آن را کاملاً بومی خواند؛ چرا که استفاده از زبان کردی به دلیل فرم و آوای خاص آن بوده است.

وی درباره نام‌گذاری فیلم توضیح داد که نام شخصیت «ساموئل» برگرفته از واژه‌ای در ادیان ساموئل یا شامائل است که به معنای «شنیدن» است؛ شخصیتی که به زنده کردن انسان‌ها می‌پردازد و احتمالاً این دلیل انتخاب نام بوده است.

تحسین فیلم «یک کاریش بکن»؛ نمونه‌ای درخشان از روایت درست فیلم کوتاه 

وطن‌خواه درباره فیلم «یک کاریش بکن» گفت:    این فیلم نمونه‌ای برجسته برای تعریف درست فیلم کوتاه است. روایت از زاویه دید انسانی درازکش آغاز می‌شود که جهان را در وضعیت آرام و منفعل می‌نگرد. استفاده از لانگ‌شات‌ها به‌جا و حساب‌شده است، بدون کشاندن مخاطب به جزئیات بی‌اهمیت.

وی افزود : این فیلم با سادگی‌اش طنزی ظریف و جریان‌دار خلق می‌کند، تکیه‌اش بر سکون و اتفاقات کوچک روزمره است نه اغراق و شلوغی. در پایان، شخصیت زن به حالت درازکش بازمی‌گردد و به جهان می‌نگرد؛ پایان‌بندی استعاره‌ای از فلسفه فیلم است که بیان می‌کند باید رها کرد، آرام گرفت و تنها نظاره‌گر بود.

نشست سوم «پاتوق فیلم کوتاه اصفهان» بار دیگر نشان داد این گردهمایی نه فقط محفلی برای نمایش فیلم، بلکه بستری برای تبادل اندیشه و نقد جدی است. گفت‌وگوهای شکل‌گرفته بین فیلمسازان و منتقد فرصتی فراهم کرد تا کیفیت روایت‌ها، ظرایف کارگردانی و ضعف‌ها و قوت‌های هر اثر در معرض دید مخاطبان قرار گیرد. این برخورد تحلیلی و صریح، راه را برای ارتقای سطح فیلم کوتاه در اصفهان و ایران هموار خواهد کرد.