پیش بینی ریزش بورس در پاییز

فرزانه مستاجران تابستان داغ سپری شد، انتخابات ریاست جمهوری تمام شد، دلار افزایش قیمت داشت اما بورس همچنان قرمز پوش است! در چند ماه گذشته تحلیلگران بورسی دلایل مختلفی را برای ریزش بورس بیان می کردند ، عده ای میگفتند ریزش بورس به خاطر جو انتخاباتی حاکم بر فضای اقتصادی است، تعدادی از تحلیلگران اندکی […]

فرزانه مستاجران

تابستان داغ سپری شد، انتخابات ریاست جمهوری تمام شد، دلار افزایش قیمت داشت اما بورس همچنان قرمز پوش است! در چند ماه گذشته تحلیلگران بورسی دلایل مختلفی را برای ریزش بورس بیان می کردند ، عده ای میگفتند ریزش بورس به خاطر جو انتخاباتی حاکم بر فضای اقتصادی است، تعدادی از تحلیلگران اندکی کاهش قیمت در دلار را عامل قرمز شدن تالار شیشه ای میدانستند و امید داشتند به محض افزایش قیمت دلار ، بورس نیز سامان یابد و عده ای هم سبز شدن بورس را منوط به چراغ سبز رییسی بر مذاکرات برجام و یا حتی واردات واکسن کرونا می دانستند، اما همه این اگر ها برطرف شد به جز ریزش بورس!

بر طبق آمار نیمه نخست سال ۱۴۰۰، بورس تنها کمی بیشتر از ۶درصد برای سهامداران عایدی داشته  و از رقبای خود جا مانده است. امروزنخستین روز از معاملات بورس در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ است. بازار سهام در حالی معاملات  پاییزی خود را آغاز خواهد کرد که در طول ۶ماه گذشته، هرچند ناپایدار، موفق شده است از سد روند نزولی بلندمدت خود بگذرد و به‌رغم آنکه در هفته‌های پایانی تابستان شاهد ریزش سنگین شاخص‌کل بورس بود، بازدهی ۶درصدی را به‌ثبت رساند. با این حال در میان رقبا، دلار رشد ۱۱درصدی را ثبت کرد و در بازار سکه نیز شاهد افزایش ۶۵/ ۸درصدی قیمت بودیم. این‌طور که به‌نظر می‌رسد، در ۶ماهه دوم سال‌جاری بازار سهام یا به‌پیشواز احیای برجام می‌رود و باید با کاهش انتظارات تورمی و افت نسبی قیمت ارز مسیر درست سرمایه‌‌گذاری را به‌سهامداران خود بیاموزد، یا اینکه با کمرنگ‌شدن احتمال توافق در مذاکرات یادشده، تحت‌تاثیر کسری بودجه سنگین دولت مسیر رشد تورمی را در پیش می‌گیرد.

در هفته ی گذشته عقب گرد شاخص کل به کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد رسید. شاخص کل بورس با ۶.۸۴ درصد کاهش از ۱ میلیون و ۴۸۸ هزار واحد به یک میلیون و ۳۸۶ هزار واحد در هفته جاری رسید که حاکی از ۱۰۱ هزار و ۸۱۰ واحد کاهش است.فروش اوراق بدهی دولتی، انتظارات برجام و در راستای آن انتظار کاهش قیمت دلار، افزایش نرخ بهره بین بانکی و در نهایت تسویه اعتبارات آخر شهریور و خبرهایی مبنی بر الزام دولت بر شرکت های سرمایه گذاری مبنی بر خرید بخشی از اوراق دولتی؛ همه این موارد سبب شد که بازار در نزدیکی یک حمایت مهم، ترس زیادی را دریافت کند. کاهش شدید کامودیتی و نگرانی فعالان بازار از تداوم عرضه اوراق و بلوک های سهام عدالت نیز در این مسئله دخیل بود.

اما در این شش ماه باقیمانده چه بر سر بورس خواهد آمد؟ همچنان تمامی شرایط اقتصادی کشور ما به برجام و مذاکرات آن گره خورده است. در این صورت اگر فرض کنیم توافقی در این بین صورت گیرد، می‌توان انتظار داشت که کسری‌بودجه سنگین دولت با ورود منابع ارزی به‌داخل ایران تا حد قابل‌توجهی التیام یابد و از این‌رو کاهش ریسک‌‌‌های انتظاری مزید بر علت باشد تا تورم نیز در ۶ماهه دوم روند نزولی به‌خود بگیرد. طبیعتا در چنین شرایطی قیمت ارز نیز پایین خواهد آمد و  نمیتوان انتظار داشت در این شش ماه بازار سرمایه سامان یابد تا به نظمی برسد که سرمایه ها به سمت تولید حرکت کنند و سود آوری داشته باشند. البته در بلند مدت با احیای برجام حتما این مهم به وقوع خواهد پیوست. در حالت دوم اگر خبری از توافق نباشد و کسری بودجه دولت همان‌طور که گفته شد راه را برای سود هرچه بیشتر انتظارات تورمی هموار و هموارتر کند؛ در چنین شرایطی طبیعتا نرخ ارز به‌مدار صعودی باز خواهد گشت و بازار سرمایه که به‌رشد تورمی عادت دارد را با خود به‌بالا خواهد کشید.

پس همچنان باید منتظر ماند تا تکلیف دولت جدید در روابطش با دیگر کشورها مشخص شود و روند بورس نیز اندکی قابل پیش بینی شود.