هروز بیشتر از دیروز

رئیس بخش زلزله‌شناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات وزارت راه، مسکن و شهرسازی گفت: تحقیقات و مطالعات حاکی از آن است که پدیده فرونشست زمین در شهر اصفهان و نواحی اطراف آن به بحرانی جدی تبدیل شده است، این پدیده نه‌تنها جان ساکنان را تهدید می‌کند، بلکه زیرساخت‌های حیاتی و المان‌های شهری نیز در معرض خطر هستند.
علی بیت‌اللهی افزود: بر اساس تفکیک زون‌(منطقه)های فرونشستی در شهر اصفهان و نواحی اطراف آن، بیش از ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر از جمعیت این منطقه به طور مستقیم در معرض خطر فرونشست زمین قرار دارند.

به گفته وی در نقشه‌های به‌دست‌آمده از برهم‌ نهی اطلاعات پایه و داده‌های آماری، مشخص شده که تنها در محدوده شهر اصفهان و اطراف آن، ۶۰ آبادی با جمعیتی بالغ بر ۷۵ هزار نفر تحت تاثیر مستقیم این پدیده قرار دارند.
همچنین در پهنه فرونشستی اصفهان-برخوار، ۲۲ شهر با جمعیتی بالغ بر ۲ میلیون و ۷۶۶ هزار نفر ساکن هستند.
رئیس بخش زلزله‌شناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات وزارت راه، مسکن و شهرسازی افزود: در دشت اصفهان-برخوار بر پایه آمار سال ۱۳۹۵، ۱۲ شهر و ۲۶ آبادی وجود دارند که ۹ ایستگاه آتش‌نشانی، ۲۷۴ فلکه آتش‌نشانی، ۳۲۸ مسجد، ۳۷ کتابخانه، ۳ بیمارستان، هشت پمپ گاز و ۱۹ پمپ بنزین، ۲۵۸ مدرسه از مجموع ۳۷۱ مرکز آموزشی، ۱۹ مرکز فرهنگی، ۱۴ مرکز توریستی و یک هتل در این منطقه همگی در زون‌هایی با نرخ بالای فرونشست قرار دارند.

به گفته این کارشناس، از میان ۷۸۰ هزار واحد مسکونی شهری موجود، ۲۲۷ هزار واحد فاقد اسکلت مقاوم هستند؛ موضوعی که ریسک آسیب‌پذیری در برابر فرونشست زمین را به‌طور چشم‌گیری افزایش داده است.
بیت‌اللهی گفت: ادامه روند فعلی می‌تواند به فاجعه‌ای انسانی و اقتصادی در اصفهان منجر شود و از همین رو خواستار اقدام فوری مسوولان در جهت مدیریت و تامین منابع آبی، کنترل برداشت‌های بی‌رویه و مقاوم‌سازی زیرساخت‌ها هستیم.
خبرگزاری ایرنا در این رابطه نوشت؛ طبق گزارش سازمان زمین‌شناسی نرخ فرونشست اصفهان به طور میانگین بین ۱۵ تا ۱۸ سانتی‌متر در سال است.

گفته می‌شود اصفهان تنها شهری محسوب می‌شود که فرونشست به دل آن نفوذ کرده و به گفته کارشناسان، این موضوع ریسک پذیری این خطه را بیشتر کرده است و تنها راهکار جلوگیری از پیشرفت فرونشست، جاری شدن زاینده‌رود و کاهش برداشت آب ‌های زیرزمینی دشت «اصفهان برخوار» است؛ اتفاقی که هرچقدر به تعویق بیفتد با مشکلاتی نظیر تهدید سازه‌های شهری، ساختمان‌ها و خطوط انتقال نیرو، جمعیت ۲ و نیم میلیون نفری شهر اصفهان را تهدید خواهد کرد.

فرونشست یک پدیده زیست محیطی به معنی نشست تدریجی و یا پایین رفتن ناگهانی سطح زمین به دلیل تراکم موارد زیرسطحی است؛ برداشت بیش از حد از آب‌های زیرزمینی ناشی از نیاز روزافزون به منابع آب که به دنبال توسعه جمعیت، صنعت و کشاورزی در حوضه آبریز زاینده رود رخ داده از دلایل اصلی فرونشست به شمار می‌رود.