مشکلی اضافه برای بیکاران

فرزانه مستاجران

متاسفانه به علت کم بود شغل در کشور این روزها جوانان جویای کار تنها به فکر پیدا کردن شغلی هستند تا از این سر درگمی در بیایند و بدون توجه به قوانین ، حاضر به قبول هر شرط و شروطی از سوی کار فرما هستند. چه بسیارند افرادی که بدون بیمه و بیش از ساعت اداره کار با حقوق بسیار کمتر مشغول به کار هستند و در موارد زیادی حتی ایمنی کار نیز در محل اشتغال آنها محیا نشده است. یعنی در واقع آنها در قبال به خطر انداختن جان خود مبلغ اندکی دریافت می کنند! یکی از شروطی که توسط کارفرما اجرا می شود و در برخی مواقع فرد را دچار چالش میکند گرفتن ضمانت در قالب چک یا سفته با مبالغ بالا است که اگر با قرار داد درستی به صاحب کار تقدیم نشود میتواند برای کارجودردسر ساز باشد.

گرفتن سفته و چک تضمینی هنگام استخدام یکی از کارهایی است که خیلی از سازمان‌ها انجام می‌دهند در این بین  سؤالاتی پیش می‌آید مثل این که «آیا این کار قانونی است؟»، «میزان سفته چقدر باید باشد؟»، «کارفرما با این سفته‌ها چه می‌تواند بکند؟». بسیاری از کارفرمایان هنگام عقد قرارداد استخدام نسبت به دریافت سفته بابت عنوان مبهم «حسن انجام کار» اقدام می‌کنند که لازم است کارگران در اعطای این سفته ها به نکات زیر توجه کنند.

اگر مجاب شدید که به کارفرما سفته یا چک بدهید، سعی کنید حتماً این مسئله را در قرارداد بنویسید. اگر کارفرما این کار را نکرد، حتماً روی آن نوشته شود که به چه کسی و بابت چه چیزی دارید تضمین می‌دهید. اگر کارفرما در برابر این قضیه هم مقاومت کرد، حداقل سفته را پشت‌نویسی کنید (به چه کسی، بابت چه چیزی). اگر به این کار هم تن نداد، محترمانه از او دلیل این مقاومت را بپرسید و اگر قانع نشدید، جانتان را بردارید و از آن سازمان بروید!

حتماً مشخص کنید که بابت چه چیزی دارید تضمین می‌دهید. معمولاً نوشته می‌شود بابت «حسن انجام کار». این عبارت هر چند خیلی گنگ است ولی از هیچی بهتر است. برای اینکه این عبارت هم از گنگی در بیاید به شکلی محترمانه از کارفرما بپرسید که معنی این عبارت چیست و حسن انجام کار چه چیزی محسوب می‌شود. در سازمان‌هایی که شرح کار هر فرد به صورت مکتوب مشخص شده، این بند روشن‌تر است. از هر تضمینی که می‌دهید، حتماً یک نسخه کپی نزد خود نگه‌دارید. هر کاری کردید، حتماً حتماً یک نسخه از خود قرارداد استخدام خود را از کارفرما طلب کنید و نزد خود داشته باشید.(البته اگر قرار دادی در کار باشد). حتماً در قرارداد پایه همکاری، شماره سفته و مشخصات آنرا ذکر کنید.در قسمتی که می‌بایست نام گیرنده وجه درج شود، نام شخصی را که با آن قرارداد بسته‌اید بنویسید .

همچنین در قرارداد هم ذکر شود که سفته فوق الذکر بابت ضمانت و حسن انجام کار به شرکت داده شده است. در اینصورت چنانچه کارفرما بعد از اتمام مدت قرارداد سفته را مسترد نکرد و نسبت به وصول وجه آن اقدام نمود، با اثبات اینکه شما حسن انجام کار داشته اید از وصول سفته جلوگیری می‌شود.

برخی از کارفرمایان، بستن قرارداد یا حتی به کارگیری بدونِ قرارداد کارگر را موکول به دریافت چک یا سفته می کنند. یکی از دلایل دریافت چک یا سفته توسط برخی کارفرماها، از کارگران، جلوگیری از شکایت احتمالی آنها نسبت به دستمزد و حقوق پرداخت شده است.

به هر حال تا سامان نگرفتن بازار کار هیچ راه حلی برای این جریان وجود ندارد و بهتر است هر فرد مراقب باشد تا علاوه بر بیکاری مشکل دیگر به مشکلات خود نیافزاید.