قطر در قله قراردادهای اقتصادی

محمد امین رضایی : خبر کوتاه بود ولی مهم. هر چند این روزها ترکیه مدام در حال تولید خبرهای مهم است! این بار هم پای رجب درمیان بود و دیداری تازه، مثل تلفن‌های رد وبدل شده با نتانیاهویِ رژیم صهیونیستی. حالا هم قطر با در رأس بودن (به خاطر میزبانی از جام جهانی) کانون تبادل دیدگاه‌ها و نظرات است. در هر حال دیدار رؤسای جمهور ترکیه و مصر با حضور امیر قطر در حاشیه مراسم افتتاحیه جام جهانی، هر چند گذرا بوده اما به خوبی نشان دهنده پایان اختلافات بین دو طرف است.عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه و درحاشیه جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، با حضور تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، دیدار کردند؛ دیداری که به گفته ناظران، شاید راه را برای نزدیک شدن بیشتر مصر و ترکیه باز کند. این نخستین دیدار السیسی و اردوغان از زمان ریاست جمهوری السیسی در سال ۲۰۱۴ است. روابط مصر و ترکیه به دلیل مخالفت آنکارا با به رسمیت شناختن مشروعیت برکناری محمد مرسی، رئیس جمهوری سابق مصر توسط عبدالفتاح السیسی که وزیر دفاع بود، دچار تنش قابل توجهی شد. دو کشور وارد درگیری سیاسی و رسانه‌ای گسترده‌ای شدند که نزدیک بود در سال ۲۰۲۰ و در لیبی به درگیری نظامی بینجامد؛ زیرا قاهره از خلیفه حفتر، ژنرال بازنشسته لیبیایی حمایت می‌کرد و ترکیه حامی دولت وفاق ملی سابق بود.طی دو سال گذشته دو کشور گفت وگویی را با احتیاط برای اصلاح روند روابط در سایه تلاش‌های ترکیه برای به پایان رساندن اختلافات در منطقه آغاز کردند و دیدارهای دیپلماتیک بلندپایه‌ای نیز در آنکارا و قاهره بین دو طرف برگزار شد.اما این دیدارها پیشرفت حقیقی برای نزدیک کردن دیدگاه‌ها نداشت اما به نظر می‌رسد آشتی قطر و مصر، در ترتیب دادن دیدار بین اردوغان و السیسی نقش داشت. مصر و ترکیه کشمکشی بر سر منافع خود به خصوص در شرق دریای مدیترانه دارند که شاهد درگیری بر سر گاز طبیعی است.رئیس جمهور ترکیه بارها گفته قصد دارد برای اصلاح روند روابط با مصر اقدام کند و اشاره کرده است که او مانع از برگزاری دیدارهای بلندپایه با مصر نمی‌شود.

دیدار اردوغان و السیسی که برخی آن را تاریخی توصیف می‌کنند پس از آن انجام شد که رئیس جمهوری ترکیه اختلافات خود با امارات و عربستان را به پایان رساند و روابط بین ترکیه با امارات و عربستان به خصوص امارات به مسیر اصلی خود بازگشت.

به نظر می‌رسد دیپلماسی قطر در این دیدار نقش داشته و قرار گرفتن امیر قطر در میان رؤسای جمهور دو کشور اشاره واضحی است که امور به صورت اتفاقی نبوده است.