فاصله‌ای که در فاصله‌گذاری اجتماعی نادیده می‌گیریم

اگرچه هنوز زمان قطعی برای پایان کرونا مشخص نیست و بسیاری اعتقاد به همزیستی با این ویروس دارند، اما فعالان حوزه درمان براین باورند که برای شکستن زنجیره شیوع بیشتر ویروس کرونا رعایت توصیه های بهداشتی در قالب طرح فاصله گذاری هوشمند همچنان به خصوص در بین اصناف ضرورت دارد.

اگرچه مسئولان وزارت بهداشت معتقدند که باید به تدریج با ویروس کرونا مقابله کرد و تا زمان دستیابی به دارو و واکسن باید وجود ویروس را پذیرفت، اما به گفته معاون وزیر بهداشت این تصور که بازگشایی برخی از واحدهای تجاری به معنی عادی شدن شرایط است، یک آفت در روند غلبه بر کرونا است.

ایرج حریرچی هفتم اردیبهشت امسال، تاکید کرد که بازگشایی برخی از واحدهای اقتصادی به معنی عادی سازی نیست و با اختیاراتی که ستاد مقابله با کرونا داده است، اگر ببینیم که بازگشایی ها آسیب زا و باعث انتشار ویروس می شود، در تصمیمات تجدیدنظر خواهد شد.

چندی پیشتر نیز این مقام مسئول اعلام کرده بود که وضع کشور هنوز عادی نشده و مردم باید همچنان فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت کنند، با این وجود کاهش روند ابتلا افراد به کرونا موجب شده که این روزها افراد زیادی بی توجه به موارد بهداشتی و از همه مهمتر فاصله گذاری اجتماعی در شهر در رفت و آمد باشند و در خریدهای خود از مغازه ها همانند دوران پیش از کرونا رفتار کنند.

رعایت ۸۰ درصدی پروتکل های بهداشتی در کشور

اگرچه با سیر صعودی ویروس کرونا بنابر تصمیم ستاد ملی مبارزه با بیماری کرونا از پنجم فروردین امسال تمام اصناف به غیر از صنوف غیرضرور تعطیل شدند و بعد از ۲۲ فروردین بخشی از آنها براساس میزان ریسک و خطر انتقال و گسترش کرونا آن هم به شرط رعایت پروتکل های بهداشتی و دریافت کد از وزارت بهداشت مشغول به فعالیت شدند و به مرور از ابتدای اردیبهشت ماه، بقیه صنوف نیز با همین شرط وارد فعالیت شدند، اما به نظر می رسد برخی کسبه این بازگشت را به معنای عادی سازی شرایط در نظر گرفته و بدون رعایت موارد بهداشتی از جمله استفاده از ماسک و دستکش و از همه مهمتر فاصله گذاری اجتماعی با مشتریان خود در ارتباط هستند. جالب اینجاست که برخی کسبه رعایت نکردن طرح فاصله گذاری اجتماعی را گردن مشتریان خود و مشتریان نیز این موضوع به بی توجهی مغازه داران نسبت می دهند.

البته رئیس کمیته اجتماعی و انتظامی ستاد ملی مدیریت کرونا نیز ۱۰ اردیبهشت امسال درباره نحوه اجرای پروتکل‌های بهداشتی از سوی اصناف، اعلام کرد: براساس گزارشی بعد از بازگشایی تعدادی از اصناف و مغازه‌ها در طول هفته‌های گذشته، با نظارت های صورت گرفته بالای ۸۰ درصد از آنها در سطح کشور پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کرده‌اند، اما سقف رعایت این پروتکل‌ها و فاصله گذاری اجتماعی در تهران پایین است و تنها ۶۲ درصد رعایت شده است که امیدواریم اهالی پایتخت بیشتر رعایت کنند.

به گفته ذوالفقاری، مسئله کرونا هنوز حل نشده است و اگر می‌بینیم روند بیماری و فوتی‌های ناشی از آن در کشور کاهش یافته، به دلیل رعایت یک سری مسائل بهداشتی است که عمده کار و همکاری توسط مردم صورت گرفته است.

به نظر می رسد، اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی در کلانشهرهایی همچون اصفهان به چالشی تبدیل شده است.

بی توجهی به فاصله گذاری اجتماعی از سوی کسبه و مشتریان

مسئول فروش یک فروشگاه کتاب در اصفهان که اقدام به استفاده از برچسب فاصله گذاری اجتماعی و همچنین کاور کردن کتاب های خود کرده و پول نقد اصلا دریافت نمی کند، به ایسنا، می گوید: کارمندانم ملزم به استفاده از ماسک و دستکش هستند، اما متاسفانه با وجودی که مراجعان این فروشگاه بیشتر قشر جوان هستند، نسبت به رعایت طرح فاصله گذاری اجتماعی بی توجه هستند و حتی وقتی به آنها تذکر می دهیم باز هم موارد را رعایت نمی کنند و پا را فراتر از برچسب فاصله گذاری اجتماعی می گذارند.

فروشنده یک سوپرمارکت نیز در پاسخ به ایسنا که چرا از ماسک و دستکش استفاده نمی کند، می گوید: تصور می کنید شما که از ماسک و دستکش استفاده می کنید کرونا نمی گیرید! اگر مشتری نخواهد از این مغازه خرید نمی کند.

فروشنده یک نانوایی نیز می گوید: متاسفانه بیشتر مشتریان از ماسک و دستکش استفاده نمی کنند، در حالیکه بیرون مغازه و پشت پیشخوان نانوایی علامت گذاری کرده ایم، اما نسبت به رعایت طرح فاصله گذاری اجتماعی بی توجه هستند.

صندوقدار یک هایپر مواد غذایی در مرکز شهر نیز به ایسنا، درباره اینکه چرا از ماسک و دستکش استفاده نمی کند، می گوید: حساسیت پوستی دارم و نمی توانم از دستکش بپوشم، اما اینکه از ماسک ندارم، دلیل خاصی ندارم.

از سوی دیگر مشاهدات ایسنا از این فروشگاه حاکیست که نه تنها هیچ یک از کارکنان و فروشندگان آن از ماسک و دستکش استفاده نمی کنند، بلکه برخی مواد غذایی فله ای به صورت روباز بوده و مردم برای خرید حتی به این مواد غذایی همچون گردو، پسته، حبوبات و … به عادت گذشته دست می زنند، همچنین قسمت صندوقدار و محلی که اجناس برای تحویل به مشتری در سیستم قیمت گذاری می شود با کاور جدا نشده است.

فروشنده لوازم جانبی موبایل در حالیکه حدود هفت مشتری در مغازه اش ایستاده اند و هیچ یک از ماسک و دستکش ندارند، نیز به ایسنا، می گوید: در این شرایط اقتصادی اگر بخواهم به مشتریانم سخت بگیرم، آنها را از دست می دهم، متاسفانه بیشتر افراد نسبت به رعایت طرح فاصله گذاری اجتماعی توجهی ندارند و به گفته خودشان اعتقادی به این موضوع ندارند و اگر شرایط خطرناک بود اجازه باز شدن مغازه ها را نمی دادند.

مسئول هایپرمارکت مواد غذایی که ورودی فروشگاه اسپری ضدعفونی دست گذاشته و بر روی برگه ای استفاده از ماسک و دستکش را الزامی کرده، به ایسنا، می گوید: سعی کرده ایم با نصب برچسب فاصله گذاری اجتماعی مشتریان را نسبت به اجرای این طرح ملزم کنیم، اما متاسفانه برخی افراد زیربار این موضوع نمی روند.

خانم جوانی که برای خرید از این فروشگاه در حال گذر است، می گوید: متاسفانه بسیاری از مغازه ها موارد بهداشتی و طرح فاصله گذاری اجتماعی را رعایت نمی کنند و ناچاریم از مغازه هایی خرید کنیم که به حداقل موارد پایبند هستند.

مشتری یک میوه فروشی نیز به ایسنا، می گوید: همواره سعی در رعایت موارد بهداشتی برای مقابله با کرونا هستم، اما در خرید بسیاری از مغازه ها این مسائل را رعایت نمی کنند فروشنده نه ماسک دارد نه دستکش!

مرد میانسالی در یک سوپرمارکت نیز به ایسنا، می گوید: به ماسک و دستکش اعتقادی نداریم، چرا که بیشتر مردم نیز رعایت نمی کنند، البته سعی می کنم دست هایم را زود به زود شستشو دهم.

رعایت پروتکل های بهداشتی اولویت بازرسی اصناف

مدیر بازرسی و نظارت بر اصناف استان اصفهان در این باره به ایسنا می گوید: امروز کسبه به دلیل مسائل اقتصادی ناچار به بازکردن مغازه خود با وجود خطر ابتلا به کرونا هستند.

جواد محمدی فشارکی در خصوص ضرورت رعایت پروتکل های بهداشتی از سوی اصناف، تصریح می کند: متولی این موضوع وزارت بهداشت است، اما بازرسی اصناف پیش از ماه رمضان و در اواخر فروردین ماه به بازرسان خود اعلام کرده که در اجرای پروتکل های بهداشتی اصناف ورود کنند و براین اساس تمام بازرسان اصناف استان اصفهان اولویت نخست خود را بازرسی جهت رعایت این پروتکل های بهداشتی برای مقابله با کرونا از سوی کسبه و اصناف قرار می دهند و بنا بر دستور مقام قضایی اگر این موارد اجرا نشود واحد صنفی بعد از یک مرتبه تذکر، پلمب خواهد شد.

ضرورت استفاده از دستکش و ماسک در بین کسبه

از سوی دیگر رئیس اتاق اصناف اصفهان در خصوص اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی در بین کسبه و اصناف به ایسنا، می گوید: در حال حاضر اگر کسی در کشور بگوید از طرح فاصله گذاری اجتماعی بی اطلاع است، با توجه به تبلیغات بسیار صداو سیما و رسانه ها صحبتی نادرست کرده است.

رسول جهانگیری با تاکید بر ضرورت استفاده از دستکش و ماسک در بین کسبه، تصریح می کند: اجرای درست طرح فاصله گذاری اجتماعی به فرهنگسازی جامعه برمی گردد و اگر سبک و نحوه زندگی خود را تغییر ندهیم و مباحث خودمراقبتی را رعایت نکنیم در عمل این طرح اجرا شدنی نیست.

به گفته او، با توجه به اینکه دنیا هر روز در معرض ویروس و بیماری های جدید است، باید سبک زندگی و ارتباطات خود را تغییر دهیم و برای اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی نیازمند کار فرهنگی دقیقی هستیم.

برخی پروتکل‌های طرح فاصله‌گذاری اجتماعی اصناف ضمانت اجرایی ندارند

جهانگیری با تاکید بر اینکه اجرای درست طرح فاصله گذاری اجتماعی در بین اصناف مورد نظارت و بازرسی دقیق قرار گرفته است، توضیح می دهد: طرح فاصله گذاری اجتماعی بسیار گسترده است، اما بسیاری از پروتکل های آن ضمانت اجرایی ندارد.

او می گوید: در این پروتکل ها اعلام شده که کسبه از ماسک و دستکش استفاده کنند و اگر مشتری ماسک و یا دستکش نداشت، در اختیارش قرار دهند، در حالیکه اکنون در کشور ماسک و دستکش به میزان کافی وجود ندارد که کسبه به صورت رایگان آن را به مشتریانشان بدهند.

وی ادامه می دهد: به عنوان مثال اگر مشتری در مغازه ای بدون ماسک و دستکش جنسی هزار تومانی خرید کند، فروشنده این امکان را ندارد که سه هزار تومان ماسک و دستکش در اختیار او قرار داد، چراکه اکنون زیرساخت های آن وجود ندارد.

به گفته رئیس اتاق اصناف اصفهان، متاسفانه برخی افراد از همان روز نخست تاکنون، کرونا را جدی نگرفته اند و اگر مردم برای هر کاری ناچار به خروج از منزل هستند باید به طور مجهز از ماسک و دستکش استفاده کنند و این مسئله باید جزئی از فرهنگ کشور شود.

قوه قهریه برای کنترل طرح فاصله گذاری اجتماعی نداریم

سخنگوی ستاد استانی مقابله با کرونا در استان اصفهان نیز درباره اینکه فاصله گذاری اجتماعی در اصناف و فروشگاه ها رعایت نمی شود و قوه قهریه ای برای کنترل وجود ندارد به ایسنا، می گوید: با یک دوره گذار ۷۰ روزه و با تبلیغات گسترده ای که در صدا و سیما انجام شد می توان گفت که یک مسئولیت فردی و اجتماعی تبیین شد و خودِ مردم هستند که باید این مصوبات و فاصله ها را رعایت کنند. اینکه بخواهیم سیستم انتظامی و نظامی در سطح استان داشته باشیم که همه جا کنترل ها را انجام دهند قاعدتا حجم نیرویی به این وسعت را نداریم که برای مثال جلوی فروشگاه ها و تمام خطوط اتوبوسرانی نیرو بگذاریم.

به گفته حجت الله غلامی، همکاری هایی را از طریق تلفن ۳۱۱۳ با تمام نیروهای نظامی و انتظامی داریم که اگر مردم با این خط تماس بگیرند بلافاصله تیم های بازرسی به محل اعزام می شوند و با اقداماتی که انجام می دهند امنیت و فاصله گذاری را در این مکان ها برقرار می کنند. البته انتظار اصلی از مردم است که خودشان فاصله گذاری اجتماعی را رعایت کنند.

به نظر می رسد با توجه به اینکه هنوز الزام قانونی و جریمع در اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی وجود ندارد، تبدیل‌شدن فواصل اجتماعی به فرهنگ ضرورت غیرقابل‌انکار کشور نه‌تنها در مبحث کرونا بلکه برای آینده باشد، چراکه غلبه بر تنوع بیماری‌های واگیر در آینده، نیازمند فرهنگ مقابله و پیشگیری برای آن است.