صرفه‌جویی و مدیریت، کلید حل بحران آب در اصفهان پساکرونا

بطور معمول در واپسین روزهای بهار و شروع فصل گرم تابستان، صحبت و حرف و حدیث‌ها با موضوع صرفه جویی در مصرف آب آغاز می‌شود و تا اواخر تابستان ادامه می‌یابد، اما شیوع ویروس کرونا و درگیری همه استان‌ها با بیماری کووید-۱۹ از زمستان و سفارش پزشکان مبنی بر رعایت بیشتر بهداشت فردی و شستشوی مداوم دست‌ها، زنگ خطر کاهش جدی اندوخته‌های آبی بویژه د مناطق مرکزی ایران را به صدا در آورده است.

بی شک همه ما در روزهای آینده همچنان در معرض خطر ابتلا قرار داریم و حفظ بهداشت فردی و مراقبت‌های پیشگیرانه اولویت جدی مقابله با کرونا خواهد بود، لذا مصرف بهینه آب را باید بطور جدی به یاد داشته باشیم و در فعالیت‌های روزمره لحاظ کنیم.

نکته دیگر این که با وجود تهدید خشکسالی‌ و کم آبی در مناطق مختلف کشورمان منجمله اصفهان از یک دهه اخیر، متاسفانه هنوز در بحث صرفه جویی مصرف آب اندر خم یک کوچه ایم و نتوانستیم این اساسی ترین نیاز کشور را در همه سطوح جامعه فرهنگ سازی کنیم.

در ۵۰ سال اخیر مصرف بهینه آب و استفاده درست از مایه حیات مهم و اساسی نادیده گرفته شد که بازنگری در همه سطوح برای اصلاح آن ضرورتی اجتناب ناپذیر است، باید بدانیم که بدون تحقق راهبرد مصرف پایدار، توسعه پایدار کشور امری غیر ممکن بوده و باید این مهم به عنوان موضوعی اساسی و یک اولویت اداری در دستور کار وزارتخانه‌ها و نهادهای اجرایی در همه سطوح و در جامعه نیز به عنوان باور عمومی مورد توجه قرار گیرد.

اکنون ۶۱ درصد کل کشورمان خشک و یا نیمه خشک است و آب برنامه ریزی شده می‌تواند در زمان‌های خشکسالی بهتر مورد استفاده قرار گیرد، از سوی دیگر باید مصرف کنندگان در زمینه آب قابل برنامه ریزی شده با یکدیگر به توافق برسند تا نه سال‌های پر آب ما را هیجان‌زده کند و نه سال‌های کم‌آب ناامید شویم.

بر اساس آمار موجود در زمان حاضر مصرف برق در ایران چهار برابر میانگین جهانی است، گاز با ۱۸۳ میلیارد متر مکعب گاز در سال، چهارمین مصرف کننده بزرگ گاز جهان است و سرانه مصرف روزانه آب در ایران بیش از ۳۰۰ لیتر و در جهان ۱۵۰ لیتر است یعنی ۲ برابر میانگین جهانی است، بررسی آمار یاد شده نشان می‌دهد که ایرانیان بطور کل در مصرف مایحتاج خود بیش از استاندارد مصرف می‌کنند و فرهنگ مصرف بهینه در حقیقت در کشورمان رنگ و بویی ندارد.

بنابراین استان اصفهان واقع در منطقه مرکزی ایران همچون برخی از استان‌های کشور با بحران آب مواجه است که به تاکید کارشناسان برای رفع این مشکل دنباله دار باید با همراهی و همدلی، مدیریت بهینه و تنظیم الگوی مصرف و فرهنگ سازی، تدابیر اصولی اندیشید.

بر اساس گزارش‌های موجود در بخش شاخص‌ها و نما گره‌ای آب شهری، تعداد مشترکان فعال آب در استان اصفهان (به جز شهرستان کاشان) یک میلیون و ۱۲۵ هزار و ۸۹۹ مشترک و تعداد انشعاب خانگی استان (به جز شهرستان کاشان) نیز یک میلیون و ۱۴ هزار و ۸۱۱ عدد است که این رقم رو به رشد است.

میزان کل مصرف آب شهری در استان اصفهان (به جز شهرستان کاشان) ۷۱ میلیون و ۸۷۱ هزار متر مکعب بوده و مشترکان خانگی بیشترین سهم را با ۷۶ درصد از مصرف کنندگان آب شهری در اختیار دارند.

سهم مشترکان صنعتی، تجاری، عمومی و دولتی، آموزشی و مذهبی، آزاد و بنایی و سایر از مصرف آب شهری نیز به ترتیب ۲، هشت، سه، دو، یک و هشت درصد است.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان اظهارداشت: ماندن افراد در خانه و تاکیدات پزشکان مبنی بر شستشوی بیشتر دست‌ها و لزوم توجه بهداشت فردی، مصرف آب آشامیدنی را در همه جای کشور از جمله فلات مرکزی ایران و استان اصفهان بالا برده است، اما باید از اسراف به ویژه در روزهای پیش رو ممانعت کرد.

حمیدرضا صفوی با تاکید بر توجه به توصیه‌های پزشکان، مصرف هوشمندانه و عقلانی آب را لازم برشمرد و گفت: مناطق مرکزی ایران مانند اصفهان چالشی متداوم و همه ساله کاهش منابع آبی دارند و همزیستی با این پدیده، اجتناب از اسراف نخستین مرحله از آن به شمار می‌رود ضروری است.

از هم اکنون به فکر حل مشکل آب باشیم

وی اضافه کرد: ماههای گرمی را پیش رو داریم و در همین روزهای خنک هم اخبار استفاده بیشتر آب را در مقایسه با سال های قبل بازگو می‌کند بنابراین از الان باید به فکر آینده نزدیک باشیم، بویژه اینکه در صورت تداوم شیوع ویروس کووید-۱۹ در اواخر بهار و فصل تایستان، با کاهش هرچه بیشتر ذخیره آبی مواجه خواهیم شد.

این پژوهشگر حوزه آب با بیان اینکه افراد، مصرف بهینه و اجتناب از اسراف را باید از خود شروع و به دیگران نیز تاکید کنند، ادامه داد: حفظ بهداشت فردی و استفاده بهینه از نعمت الهی آب هیچ تضادی با یکدیگر ندارد.

صفوی به لزوم توزیع و استفاده از تجهیزات هوشمند مصرف بهینه آب در زمان حاضر اشاره و خاطرنشان کرد: به دلیل اینکه در روزهای گرم تابستان تا حدودی افت فشار آب در شبکه رخ می‌دهد ممکن است مصرف کنندگان تمایل چندانی به استفاده از اینگونه تجهیزات نداشته باشند، بنابراین استفاده همگانی از آنها را از اکنون که وضعیت فشار آب بهتر و البته مصرف بالاتر است باید آغاز کرد.

افزایش ۱۸ تا ۲۵ درصدی مصرف آب در استان اصفهان

بنا به اعلام مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان با شیوع ویروس کرونا وضعیت آب اصفهان نسبت به مدت مشابه سال گذشته  ۱٨ درصد افزایش پیدا کرده و در روزهایی فراتر از این رقم و تا حتی ۲۵ درصد افزایش هم رفته است.

هاشم امینی در گفت و گو با ایرنا اظهارداشت: حفظ پایداری شبکه و مدیریت توزیع در نقاط مختلف استان از اولویت‌های این مجموعه بوده تا در وضعیت حساسی و چالش برانگیزی که در آن بسر می‌بریم مشکل کاش فشار و یا قطعی آب رخ ندهد.

آنطور که معاون خدمات مشترکان شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان می‌گوید اصفهانی‌ها همواره با مشارکت حداکثری در مصرف بهینه آب از هدررفت مایه حیات جلوگیری کرده‌اند و این موضوع در سال‌های اخیر به طور کامل مشهود بوده است.

رضا رضایی در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه امسال از آنان می‌خواهیم با دوری از اسراف بیش از گذشته قدر آب را بدانند، اظهارداشت: ساده‌ترین کاری که در این روزها برای ذخیره آب و دوری از اسراف می‌توان انجام داد بستن شیر آب هنگام دست شستن است، همانطور که باید برای جلوگیری از ابتلا به بیماری در خاطرمان است که دست‌ها را بشوییم در ذهنمان بستن شیر آب هم نهادینه شود.

وی اضافه کرد: وقتی دفعات شستن دست‌ها در تعداد نفرات و روزها به اصطلاح ضرب می‌شود نتیجه این محاسبه ریاضی، حجم بالایی از آبی است که برای تهیه و توزیع آن سختی های زیادی وجود داشته است.

معاون خدمات مشترکان شرکت آبفا اصفهان گفت: این نهاد تجهیزاتی شامل آبفشان(پرلاتور) روپیچ و توپیچ قابل استفاده در آشپزخانه و دستشویی و سردوش متحرک را در اختیار مردم قرار می‌دهد که استفاده از آن مصرف را بهینه و از اسراف جلوگیری می‌کند و شهروندان برای دریافت آنها می‌توانند با شماره گیری ۱۵۲۲ از طریق تلفن و سپس داخلی هشت این وسایل را درب منزل تحویل گیرند.

رضایی خاطرنشان کرد: نصب این ابزار کاهنده در خانه بسیار ساده و در دقایقی امکانپذیر است و هزینه آن بصورت اقساطی در قبوض شهروندان کسر می‌شود، بنابراین نه تنها فشار اقتصادی برای شهروندان نخواهد داشت بلکه برای حفظ موهبت الهی آب موثر خواهد بود.

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای اصفهان بر ضرورت صرفه جویی در مصرف آب در همه بخش‌های این استان تاکید کرد.

حسن ساسانی در گفت و گو ایرنا افزود: صرفه جویی و استفاده بهینه از آب را همه بخش‌ها از جمله شهروندان، صنایع، شهرداری‌ها و به ویژه کشاورزان باید رعایت کنند.

وی اظهارداشت: میزان مصارف در بخش‌های گوناگون باید به حد استاندارد برسد تا بتوان از منابع آبی به درستی بهره برد.

تاکنون بیش از ۷۴ هزار نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده و جان باختگان کرونا در کشور به بیش از چهار هزار و ۶۸۰ نفر رسید.