سفر تاریخی در شاهراه مدرسه جلالیه تا مسجد ایلچی

دیدن خانه های تاریخی و مساجد و مدارس قدیمی که شناسنامه ساخت آنها به سالیان دور باز میگردد انسان را ناخواسته با خود به دل تاریخ می برد تاریخی که ممکن است به هزاران سال قبل باز گردد. به گزارش اخبار اصفهان راهی سفری تاریخی شدیم به دل یک مدرسه که در نزدیکی یک مسجد قدیمی قرار دارد و گویی از مسجد ایلچی تا مدرسه جلالیه شاهراهی به قلب تاریخ برایمان باز شد.

سفر در کوچه پس کوچه های قدیمی شهر

وقتی پا به مدرسه تاریخی جلالیه اصفهان گذاشتیم، گویی زمان عقربه‌هایش را عقب کشید و دیوارهایی که بوی تاریخ و خاطره می‌دادند در مقابلمان قد الم کردند، حیاطی که روزگاری پر از صدای درس و مناجات طلبه‌ها بوده و حجره‌هایی که هرکدام قصه‌ای ناگفته از گذشته در دل دارند.

به همت اداره گردشگری شهرداری اصفهان راهی سفر در کوچه پس کوچه های شهر شدیم و همراه با خانم ذبیحی و جمعی از دوستان خبرنگار سری به محله های قدیمی زدیم جایی که آدم های زیادی در آن به خاطره پیوسته اند.

خیابان احمد آباد را که طی کنی درست بعد از تابلوی نظام الملک ، دری در حصار میله های آهنی وجود دارد ، دری که کاشی کاری بالای آن قدمت مکان را به سال ۱۱۱۴ باز میگرداند ، مدرسه ای به نام جلالیه که هنوز هم پا بر جا است .

پلی میان سنت و زندگی مدرن شهری

وارد حیاط مدرسه که شدیم درختان کهنسال نیمه خشکیده اش به رویمان سلام کردند ومعماری ساده و بی‌تکلفش به دلمان نشست ، مدرسه ای که ، تنها مکانی برای آموزش صرف نبود، بلکه در آن‌ها طلاب در حجره‌هایی کوچک درس می‌خواندند و هنوز هم از این حجره ها استفاده می شود.در سکوت مدرسه، وقتی نور آفتاب بر طاق‌ها و کاشی‌های قدیمی می‌تابید، همه ما حس کردیم که اینجا تنها یک بنای تاریخی نیست بلکه پلی است میان دیروز و امروز، میان سنت و زندگی مدرن شهری.

بنای شاخص اواخر دوران صفویه

محمد فاتحی، راهنمای تور گردشگری است او در این سفر همراه ما بود و به معرفی این مدرسه پرداخت و گفت: مدرسه جلالیه در اواخر دوره صفویه توسط جلال‌الدین محمد حکیم، طبیب مخصوص شاه سلطان حسین ساخته شده است و هدف از ساخت آن، پرورش طلاب علوم دینی بوده است.

وی افزود: مدرسه جلالیه، دو ایوان در شمال و جنوب دارد و حجره‌هایی که برای اقامت طلاب ساخته شده‌اند، تزئینات معماری بنا از کاشی‌کاری‌های معقلی گرفته تا مقرنس‌کاری و گچ‌بری‌های ظریف، آن را در زمره بناهای شاخص اواخر دوران صفویه قرار داده‌اند.کتیبه‌های این بنا با خطوط کوفی و ثلث است و در ایوان شمالی، بانی مدرسه، جلال‌الدین حکیم در حجره‌ای که ساخته، به خاک سپرده شده است.

حوزه-تاریخی

سادگی عارفانه‌ در مسجد ایلچی

این سفر اما تنها به جلالیه ختم نشد مقصد بعدی مسجد ایلچی بود، مسجدی که در دل بافت قدیمی شهر، همچون نگینی آرام و بی‌ادعا می‌درخشد. مسجدی که سال‌ها است مأمن اهل دل بوده و دیوارهای آجری‌اش هنوز زمزمه دعاها و ذکرهای مومنان را در حافظه خود نگه داشته است.وارد مسجد که شدیم ، خبرنگاران معماری باشکوه و سادگی عارفانه آن را دیدند .مسجدی که در زمان شاه سلیمان صفوی ساخته شده است. این مسجد که در محله احمد آباد واقع شده به لحاظ وجود خطوط بنائی بسیار زیبا و تزئینات پر کار از بناهای مشهور دوران صفویه است.

علت نامگذاری این مسجد به ایلچی این است که دختر نیکوکار یکی از صاحب منصبان شاه سلیمان به نام حکیم نظام الدین محمد که ملقب به ایلچی بوده است این مسجد را ساخته است و در حال حاضر این مسجد با یک صحن کوچک و یک ساختمان و محراب زیبا یکی از آثار بسیار جالب عصر صفوی است . در بالای سکوها مسجد و همچنین در داخل مقرنس های سردر مسجد ایلچی خطوط بنائی به چشم می خورد که در آنها استاد سازنده مسجد به نام محمد علی بن استاد علی بیک معرفی شده است.در ایوان بزرگ جنوبی مسجد و در اطراف محراب هم خطوط بنائی زیبایی وجود دارد .

روایتی زنده از تاریخ و فرهنگ ایران زمین

بازدید از مدرسه جلالیه و مسجد ایلچی، فرصتی بود برای لمس دوباره روح شهر روحی که در میان بناهای تاریخی‌اش جاری است و یادمان می‌آورد اصفهان نه فقط یک شهر، که روایتی زنده از تاریخ و فرهنگ ایران زمین است.