تعدد مدیریت، عامل نابسامانی مسجد جامع عتیق است

با توجه به وسعت و شهرت این مجموعه عظیم تاریخی و مذهبی، هر نهادی در هر گوشه آن مُتولی انجام کاری است، لذا بطور طبیعی هر زمانی که شاهد برگزاری مراسم مختلف آیینی در این مسجد باشکوه هستیم، هر کدام از نهادهای برگزارکننده باید بخشی از نظافت، بهداشت و حتی حفاظت از آن را پذیرا باشند، اما هر کدام از متولیان این آیین‌ها، پس از اتمام مراسم خود، از پاکسازی و نظافت محوطه و شبستان‌های مسجد خودداری می‌کنند

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان گفت: مشکلات موجود در اداره مسجد جامع عتیق بدلیل چند مدیریتی بودن این بناست و پیشنهاد ما، ایجاد مدیریت یکپارچه این مسجد از سوی اداره اوقاف و هیات امنای آن است.

در چند روز گذشته ویدیویی از مسجد جامع عتیق اصفهان در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که در آن یک راهنمای گردشگری، گروهی از گردشگران را در تاریخ ۱۲ اردیبهشت به این مسجد بُرده است که در جریان آن، بینندگان با وضعیت بی‌نظم قسمت‌های مختلف این بنای تاریخی ثبت شده در فهرست آثار جهانی واجه شده‌اند.

خبرنگار ایرنا در گزارشی با عنوان «وقتی‌شان مسجد جامع عتیق نادیده گرفته می‌شود» ابعاد ماجرا در باره این بنای تاریخی مذهبی اصفهان را بررسی کرده است.

با این حال، اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان، در مصاحبه‌ای نسبت به انتشار این گزارش و ویدیوی منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی واکنش نشان داد.

روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان، به نقل از علیرضا ایزدی درباره مشکلات پیش‌آمده و برخی نابسامانی‌ها در منظر صحن و شبستان‌های مسجد جامع عتیق گفت: حدود ۲۲ روز پیش نشستی با مسوولان اداره کل اوقاف و امور خیریه استان و اعضای هیات امنای این مسجد داشتیم و پیشنهاد دادیم که مدیریت این مجموعه بصورت یکپارچه باشد لذا ما موافقیم که آنها مدیریت این مجموعه را بر عهده بگیرند و مدیریتی یکپارچه را در آن اعمال کنند، زیرا مشکلات موجود در اداره مسجد جامع اصفهان بدلیل نظام چند مدیریتی آن است.

وی تصریح کرد: با توجه به وسعت و شهرت این مجموعه عظیم تاریخی و مذهبی، هر نهادی در هر گوشه آن مُتولی انجام کاری است، لذا بطور طبیعی هر زمانی که شاهد برگزاری مراسم مختلف آیینی در این مسجد باشکوه هستیم، هر کدام از نهادهای برگزارکننده باید بخشی از نظافت، بهداشت و حتی حفاظت از آن را پذیرا باشند، اما هر کدام از متولیان این آیین‌ها، پس از اتمام مراسم خود، از پاکسازی و نظافت محوطه و شبستان‌های مسجد خودداری می‌کنند.

ایزدی ادامه داد: با تمهیدات اندیشیده شده، سازمان اوقاف و امور خیریه کشور با انعقاد تفاهمنامه‌ای در سال گذشته با وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، موافقت کرد تا برای مدیریت بناهای تاریخی و مذهبی با این وزارتخانه همکاری کند لذا امیدواریم با اجرا شدن این تفاهمنامه شاهد بروز این تصاویر ناخوشایند در بناهای تاریخی و مذهبی نصف جهان نباشیم.

مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان نه‌تنها نابسامانی در مسجد عتیق بلکه در سایر مساجد تاریخی مذهبی شهر اصفهان را هم ناشی از تعدد مدیریت و بهره‌برداری چندگانه از آنها دانست و افزود: برخی از مساجد تاریخی همچون مسجد شیخ لطف‌الله در اختیار این اداره کل قرار دارد، اما برخی دیگر همچون مسجد جامع عتیق، مسجد امام، جامع عباسی و مسجد حکیم نیز دارای تعدد مدیریتی هستند به نحوی که نگهداری و مرمت آنها توسط این اداره کل انجام می‌شود، اما با توجه به کاربری مذهبی این مساجد، بهره‌برداری از آنها بیشتر توسط اداره کل اوقاف و امور خیریه و هیات امنای مساجد که اغلب از اهالی و کسبه محلات و بازارهای پیرامون این مساجد هستند، صورت می‌گیرد.

وی تصریح کرد: برای حفاظت از برخی مساجد تاریخی دیگر اصفهان همچون مسجد سید هم با شرایط دشواری روبه‌رو هستیم، بگونه‌ای که جدای از تعدد مدیریت‌ها، این مسجد زیبای تاریخی هم اکنون با دو هیات امنای مُجزا مدیریت می‌شود.

به گزارش ایرنا، جایی که مسجد جامع عتیق اصفهان بر بنیان آن ساخته شده، یک آتشکده بوده است اما قدمت این مسجد تاریخی و بزرگ ایران به قرن دوم هجری بازمی‌گردد.

این مسجد مجموعه‌ای از معماری دوران ایلخانی، سلجوقی، مظفری، تیموری، صفوی و قاجار است که همین امر باعث شده است آن را “موزه معماری ایران” بدانند.

مسجد جامع عتیق اصفهان در شمار پنج مسجد باشکوه تاریخ معماری جهان است و در فهرست آثار جهانی قرار دارد.