املاک و زمین‌های قدیمی تعیین تکلیف می‌شوند

دریا وفایی: لایحه قانونی واگذاری و احیاء اراضی در حکومت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۲۵/۶/۵۸ که در جلسه مورخ ۲۶/۱/۵۹ به تصویب شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران رسید، اکنون تحت اصلاح است تا به گفته بهارستانی‌ها، دادگاه‌ها از تردد شاکیان و متشاکیانِ زمین‌های قدیمی خالی شود. دراین باره از سید سلمان ذاکر نماینده ارومیه در مجلس شورای اسلامی به گفتگو نشستیم که درادامه می‌خوانید:

• با اصلاح لایحه واگذاری و احیاء اراضی چه تغییراتی در بحث امور اراضی رخ می‌دهد؟

امروز مردم ما خصوصاً استان‌های محروم وآن جاهایی که بیشتر قانون اصلاحات رخ داده مثل استان آذربایجان غربی واقعاً مردم با منابع طبیعی و امور اراضی و جهاد کشاورزی مشکلات عدیده‌ای دارند و نیاز داریم که کمیسیون تداخل را فعال کنیم و اصلاحاتی دراین خصوص داشته باشیم. تا هم از بیت المال منابع طبیعی صیانت شود و هم از حقوق مردم. به ویژه برای سند دهی و حدنگاری این زمین‌ها با نقشه‌های قبلی و فعلی با مستندات دیگر. تنها یک نقشه هوایی نمی‌تواند حقوق مردم را تعیین تکلیف کند. لذا اسناد و مدارک دیگر را نیاز داریم تا همید مردم که یک قرن آن زمین و ملک دردستش است و هم قول نامه‌هایی که دارند و هم نقشه‌های هوایی سال ۱۳۴۶ به بعد را درنظربگیریم. به نظرم امروز نیازداریم دراین خصوص به داد مردم برسیم تا هزاران پرونده دردادگاهها مختومه شود و اطاله دادرسی‌ها دراین زمینه کاهش پیدا کند.

• آیا اصلاح این قانون می‌تواند برای موارد ارثیِ وُراث که سالهای طولانی برای اعاده آن اقدام نکرده‌اند و بعضاً درتصرف دولت قرار گرفته نیز کمک کننده باشد؟

بله برای این موضوع هم جای خوشحالی است. با اصلاح قانون واگذاری و احیاء اراضی، هم صاحبان اصلی اراضی و املاک و هم کشاورزانی که سال‌ها برروی آن زمین کشت و کار می‌کردند به طور قانونی تعیین تکلیف می‌شوند. یعنی زمین‌هایی که دولت تصرف کرده است هم به صاحبان اصلی آن برگردانده می‌شود. ضمن اینکه برای این کشاورزان یک سری تسهیلاتی نیز درنظرگرفته می‌شود. البته به اصلاحاتی که دراین قانون صورت می‌گیرد بستگی دارد.

• حدود ۵۰ سال از این قانون سپری می‌شود و چرا دراین مدت اصلاحات انجام نشد؟

به هرحال کوتاهی‌هایی صورت گرفت و دیگر نباید این قصورات ادامه پیدا کند. متاسفانه دراین سال‌ها حق و حقوق خیلی‌ها پایمال شد چه مالکان و چه کشاورزانی که درآن مناطق کشت و کار می‌کردند و همین‌ها حتی منتهی شده به بدبینی نسبت به حاکمیت. به لحاظ اینکه نباید ما حقوق مردم را نادیده بگیریم. دولت و حاکمیت باید برای مردم برنامه ریزی کند. نمی‌شود کسی که مثلاً یک قرن زمین دردستش بوده الان به او بگوئیم شما نمی‌توانید از این زمین ارث ببرید و صاحب ملک شوید و بدتر از آن هیچ خسارتی هم بابتش نمی‌دهیم. خب این بنده خدا سال‌ها روی زمین کار کرده به دولت کمک کرده و محتاج دیگران نشده، باید حق و حقوقی به او بدهیم.

• به طور کلی مزیت‌های اصلاح این قانون چیست؟

ایجاد شفاف سازی در تملک مردم و دولت، ده‌ها پرونده شکایت اراضی و میراث ملکی بسته می‌شود، حدنگاری اراضی ساده خواهد شد، سند دهی اراضی به راحتی انجام خواهد شد و به راحتی می‌توان تسهیلات بانکی به صاحبان اصلی و کشاورز مربوطه پرداخت کرد.

• اشاره کردید به زمین‌هایی که درتصرف دولت بوده، دراین خصوص بیشتر توضیح دهید:

بله اگر واقعاً در کنار نقشه‌های هوایی، دلایل و شهود و قول نامه‌های دیگری را هم پیدا کنیم، می‌توانیم هم زمین‌هایی که دردست دولت است به صاحبان اصلی آن برگردانیم و هم زمین‌هایی که دردست مردم است نیز به دولت برگردد. با اصلاح لایحه واگذاری اراضی، مراحل احقاق حقوق مردم تسریع می‌شود. ما امروز به چنین اصلاحات اساسی و بنیادی درامور اراضی و منابع طبیعی نیاز داریم.