اقتصاد کتاب درگیر نمایشگاه مجازی

فرزانه مستاجران

در سالی که حتی مراسم های عروسی و تولد هم به صورت مجازی برگزار شد مسلما میتوان نمایشگاه کتاب را هم به صورت مجازی برگزار کرد و اتفاقا افرادی که با کتاب سر و کار دارند از ناشران تا خوانندگان کتاب و دانشجویان و اساتید بیشتر با این فضا آشنا هستند و خیلی راحت تر است که با چند کلیک کتاب های مد نظر خود را خریداری کنند . به همین دلیل قرار است امسال نمایشگاه کتاب به صورت مجازی برگزار شود. نمایشگاهی که هر ساله در تهران برگزار می شد و مخاطبان بسیاری داشت . البته به دلیل مشکلات دوری راه بسیاری از ساکنین شهرستان نمیتوانستند از این نمایشگاه دیدن کنند و مخاطب اصلی آن را تهرانی ها تشکیل می دادند . باید دید امسال با وجود امکان خرید در شرایط برابر برای همه مردم ایران آمار خرید کتاب افزایش خواهد یافت یا مشکلات اقتصادی مردم مزیت خرید اینترنتی را حذف خواهد کرد.

شاید کرونا سبب خیری باشد تا در آینده بتوانیم هزینه‌های خود را از جهاتی کم کرده و شکل و ماهیت نمایشگاه را تغییر دهیم تا به سمت فضای مجازی برود و مدت نمایشگاه‌ها بیشتر شود. همچنین دسترسی مردم به کتاب و منابع مکتوب متفاوت از گذشته تعریف شود و توزیع عادلانه امکانات و دسترسی کتاب برای همه مردم جامعه و کشور را داشته باشیم. البته در طول سال گذشته نمایشگاه های کتاب در اکثر موارد و در سراسر جهان به صورت مجازی برگزار شد. نمایشگاه مجازی کتاب دنیا چون بولونیا، چین، فرانکفورت و غیره که صرفا محلی برای نمایش کتاب بود نتایج موفقیت آمیزی داشته اند.

گفته می شود طراحی سایت  نمایشگاه کتاب به گونه‌ای انجام شده که همزمان ظرفیت بازدید یک‌ونیم میلیون نفر را دارد و تمام کتاب‌هایی که در نمایشگاه مجازی کتاب به نمایش درمی‌آیند با احتساب قیمت پشت جلد ۲۰ درصد تخفیف دارند. کتاب‌های داخلی با تخفیف ۲۰ درصد و کتاب‌های خارجی با تخفیف ۵۰ درصد عرضه می‌شود.  همچنین ارسال کتاب برای بازدیدکنندگان در اقصی نقاط کشور رایگان است و تمام فرآیند خرید در یک سایت انجام می‌شود. بازدید از نمایشگاه هم در ۲۴ ساعت شبانه‌روز امکان‌پذیر است که یکی از مزیت‌های این نمایشگاه به شمار می‌رود.

به دلیل برگزاری نمایشگاه به صورت مجازی و اینکه مشکلات محدودیت فضا وجود ندارد قوانین قدری تغییر کرده تا همه ناشران بتوانند در این نمایشگاه شرکت کنند.بر همین اساس قرار است  هر ناشری که در چهار سال اخیر دارای پروانه نشر فعال بوده و حتی یک اثر را منتشر کرده باشد بتواند غرفه مجازی درخواست کند؛ درواقع تمام محدودیت‌هایی که اجرای فیزیکی داشت در نمایشگاه مجازی از بین رفته است. این امر با هدف  کمک به ناشران در سراسر کشور انجام شده زیرا در یک سال اخیر ناشران به دلیل شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه و همچنین کرونا با مشکلات بسیاری رو به رو بوده اند تا جایی که تعدادی از آنها برای همیشه تعطیل شده اند. شاید این قوانین جدید و نمایشگاه مجازی کتاب بتوانند برخی از ناشران را از ورطه نابودی نجات دهد.

با تمام این اما و اگر ها و برخی مشکلات زیر ساختی برای طراحی سایت و تحویل کتاب در سراسر کشور قرار است نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران از اول تا ششم بهمن‌ماه برگزار شود.شاید این نمایشگاه نقطه عطفی باشد برای برگزاری همیشگی نمایشگاه ها در کشور و کاهش هزینه های برگزاری آن. همچنین برگزاری نمایشگاه ها به صورت مجازی کمک خواهد کرد تا همه در سراسر کشور بتوانند از آن بهره مند شوند.