هدف؛ ظرفیت‌های پنهان جهش تولید گلخانه‌ای در ایران
کشاورزی گلخانه‌ای به عنوان یکی از راهکارهای نوین و پایدار در تولید محصولات کشاورزی، نقش مهمی در افزایش بهره‌وری، کاهش مصرف منابع طبیعی و مقابله با تغییرات اقلیمی دارد. بیست‌وششمین نشست هیات نمایندگان اتاق ایران که به بررسی مسایل کلان اقتصادی کشور اختصاص داشت، با محوریت تهدیدات تحریم‌ها و پیامدهای آن بر اقتصاد، به موضوع ظرفیت‌های کم‌توجه‌شده کشت گلخانه‌ای نیز پرداخت. پژوهشی که با همکاری مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی اصفهان انجام شده، نکات کلیدی و راهبردی مهمی را در این حوزه به نمایش گذاشت.
وضعیت فعلی ظرفیت گلخانه‌ای در ایران
با وجود تعداد قابل توجه واحدهای گلخانه‌ای در کشور، مساحت متوسط این گلخانه‌ها بسیار محدود است و غالباً به نیم هکتار می‌رسد. این موضوع از منظر ظرفیت توسعه، یک نقطه ضعف اساسی است. همچنین فعالان بخش گلخانه‌ای آموزش‌های تخصصی کافی دریافت نکرده‌اند که مانعی برای افزایش بهره‌وری و توسعه پایدار محسوب می‌شود. پژوهش انجام‌شده میزان مصرف آب، برق و گاز در سه نوع محصول گلخانه‌ای را مورد بررسی قرار داده و نشان داده است که بیشترین هزینه‌های تولید به نیروی انسانی و بذر مربوط است.
مزیت‌های اقتصادی و زیست‌محیطی کشت گلخانه‌ای
یکی از نکات برجسته این مطالعه تاکید بر کاهش قابل توجه مصرف منابع است. کشت گلخانه‌ای به طور متوسط ۱۷.۵ درصد مصرف آب را کاهش می‌دهد و همچنین مدیریت انرژی در این حوزه پیشرفت‌های قابل توجهی داشته است که می‌تواند موجب صرفه‌جویی بیشتر شود. برخلاف تصور عمومی که تولید گلخانه‌ای معادل با صادرات انرژی تلقی می‌شود، این تحقیق نشان می‌دهد سهم هزینه انرژی در هزینه کامل تولید نسبتا پایین است و این موضوع نشان‌دهنده فرصت بزرگ برای توسعه این روش کشاورزی در ایران است.
اثربخشی و راهکارهای پیشنهادی برای جهش تولید
ظرفیت‌های توسعه در بخش کشاورزی گلخانه‌ای ایران به ویژه در استان‌هایی مانند اصفهان بالا است. بهره‌مندی از فناوری‌های نوین کشت کنترل‌شده، آموزش‌های تخصصی به فعالان این حوزه و ایجاد زیرساخت‌های مناسب فنی و مالی جزو الزامات افزایش تولید و جهش کیفیت محصولات است. برنامه‌ریزی‌ها و سیاستگذاری موثر می‌تواند به تسهیل دسترسی به منابع آبی و انرژی کمک کند و تولید گلخانه‌ای را به سمت تولید پایدار و مقاوم در برابر تغییرات اقلیمی سوق دهد.
پیامدهای توسعه گلخانه‌ای بر اقتصاد و اشتغال
توسعه گلخانه‌ای نه تنها باعث افزایش تولید محصولات کشاورزی بلکه نقش مهمی در ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم دارد. هر هکتار گلخانه می‌تواند برای حدود ۱۰ نفر اشتغال مستقیم و دو برابر این عدد اشتغال غیرمستقیم ایجاد کند که تاثیر مثبتی بر اقتصاد محلی و ملی خواهد داشت. همچنین، تولید صادرات‌محور محصولات گلخانه‌ای ارزآوری قابل توجهی را به دنبال دارد که می‌تواند به بهبود تراز تجاری کشور کمک کند.
چشم‌انداز آینده کشت گلخانه‌ای در ایران
با افزایش تدریجی سطح کشت گلخانه‌ای و توسعه واحدهای مدرن هیدروپونیک، چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای برای تولید گلخانه‌ای وجود دارد. هدفگذاری دستیابی به ۱۰ میلیون تن تولید محصولات گلخانه‌ای در برنامه هفتم توسعه، نشانه اراده قوی دولت و بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در این حوزه است. از سوی دیگر، توجه به آموزش‌های تخصصی، اصلاح الگوی کشت و استفاده از فناوری‌های نوین می‌تواند ایران را به یکی از قطب‌های تولید گلخانه‌ای منطقه تبدیل کند.
کشت گلخانه‌ای در ایران ظرفیت بالقوه زیادی دارد که با آموزش مناسب، فناوری نوین و مدیریت منابع، می‌تواند جهشی در تولید پایدار ایجاد کند. استفاده بهینه از آب و انرژی، کاهش وابستگی به کشت‌های سنتی و ایجاد اشتغال از نتایج مهم این تحول است.
ارسال دیدگاه
مجموع دیدگاهها : 0در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : ۰