آرامستان تاریخی تخت‌فولاد کانون هنر، فقاهت، حکمت و عرفان

آئین بهره‌برداری از ۲۰ بنای احیا و مرمت شده در مجموعه تخت فولاد با حضور وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و مدیران شهری و استانی اصفهان به عنوان  پنجاه‌وسومین ویژه‌برنامه به احترام مردم اصفهان برگزار شد. در واقع تخت فولاد نگین درخشانی در دل شهر اصفهان است که مشاهیر بزرگی در آن آرامیده‌اند و نام نیک آن‌ها تا ابد زنده خواهد ماند.

با توجه به تاکید ویژه مدیریت شهری اصفهان بر حفظ و احیای این سرمایه عظیم تاریخی و مذهبی، این پروژه‌ها طیف گسترده‌ای از مرمت آرامگاه‌ها و چهارطاقی‌ها را شامل می‌شد، به‌عنوان مثال، تکیه مادرشاهزاده‌ها و تکیه میرفندرسکی از مجموعه‌هایی بودند که مرمت آن‌ها، کل عرصه‌های مختلف تخت فولاد را درگیر کرد.

رضا صالحی امیری وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در آیین بهره‌برداری از ۲۰ پروژه احیا و مرمت در پهنه تاریخی تخت فولاد در اصفهان با تاکید بر اینکه آرامستان تاریخی تخت‌فولاد کانون هنر، فقاهت، شعر، فلسفه، حکمت و عرفان است و بعد از وادی‌السلام، مهم‌ترین آرامستان جهان تشیع به‌شمار می‌رود، گفت: اینکه چرا تخت‌فولاد در اصفهان ایجاد شده است، نکته مهمی است که جای تحلیل و بررسی دارد.

وی  تاکید کرد: متاسفانه نسل جوان ما چنانکه باید با این تمدن آشنایی ندارند و چه‌بسا نهادهای آموزشی ما در انتقال این ارزش‌ها به نسل جدید غفلت ورزیده‌اند.

وی خاطرنشان کرد: از تک‌تک کسانی که به هویت و تمدن اصفهان دلبستگی دارند و برای صیانت از آن گام برمی‌دارند، سپاسگزارم و معتقدم اصفهانی‌ها باید از زندگی در چنین جغرافیایی احساس غرور داشته باشند.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خاطر نشان کرد : از دیرباز  رمز و رازی در اصفهان بوده است که از قرن‌ها پیش تاکنون چنین شاخص و برجسته باقی مانده و‌ کانون ایجاد و رشد تمدنی بزرگ شده است.

اصفهان قرار است به یکی از بزرگترین قطب‌های گردشگری بدل شود

استاندار اصفهان نیز در این مراسم تاکید کرد: اصفهان قادر است میزبان رویدادهای مختلفی باشد که به‌صورت ملی برگزار می‌شود و این کمک بسیار بزرگی به رونق گردشگری کشور خواهد کرد.

مهدی جمالی نژاد  گفت: خداوند را شاکریم که در دهه مبارک فجر، استان اصفهان با ۱۱۵۸ پروژه در حال افتتاح، به یک‌ کارگاه بزرگ عمرانی بدل شده است.

وی با بیان اینکه روزی نیست که در استان و شهر اصفهان برنامه و‌ رویدادی برگزار نشود، افزود: در همین راستا، اعلام می‌کنم که اصفهان قرار است به یکی از بزرگترین قطب‌های گردشگری بدل شده و گونه‌های مختلف گردشگری در استان و شهر اصفهان فعال شود.

صیانت از اصفهانِ دیروز نخستین ماموریت ما است

شهردار اصفهان نیز در  آیین بهره‌برداری از ۲۰ پروژه احیا و مرمت در پهنه تاریخی تخت فولاد با ابراز امیدواری به اینکه مرمت و احیای ۲۰ بنا در تخت‌فولاد بتواند گامی موثر در راستای صیانت از این آرامستان تاریخی باشد، گفت: امید است که در آینده همه ما برای حفظ این مکان تلاش کنیم.

علی قاسم زاده متذکر شد: در شهرداری اصفهان سه ماموریت برای خودمان تعریف کرده‌ایم که صیانت از اصفهانِ دیروز نخستین ماموریت است. چنانکه ۱۹۰۰ هکتار بافت تاریخی در اصفهان وجود دارد که ۷۵ هکتار آن در تخت فولاد است.

وی  افزود: تخت فولاد از حیث قدمت تاریخی، تنوع سبک‌های معماری، تنوع کاربری‌های مختلف مانند مدرسه، چله‌خانه، تکایا و…، وجود مقبره بیش از دو هزار شخص نامدار در عرصه‌های مختلف و بسیاری جنبه‌های دیگر، آرامستانی استثنایی و شاخص در جهان است.

اقدامات توسعه‌ای این آرامستان تاریخی در دو محور کالبدی و موضوعی

ابراهیم عمرانی مدیر مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد شهرداری اصفهان نیز در حاشیه این مراسم با اشاره به وضعیت گذشته تخت فولاد به‌عنوان منطقه‌ای با آسیب‌پذیری بالا تاکید کرد: طی سال‌های گذشته، این مجموعه به‌عنوان یکی از نقاط بی‌دفاع شهری شناخته می‌شد، از این‌رو مدیریت شهری با هدف ارتقای امنیت، اقدامات گسترده‌ای را برای تبدیل آن به پهنه‌ای ایمن در دستور کار قرار داد که نتیجه آن، اجرای پروژه‌های عمرانی و مرمتی در این مجموعه بوده است.

وی با تأکید بر اهمیت چندجانبه این مجموعه تصریح کرد: تخت فولاد از چندین منظر برای مدیریت شهری حائز اهمیت است؛ نخست اینکه مدفن بزرگان و مشاهیر بوده و از گذشته تاکنون زیارتگاه شهروندان بوده است.

عمرانی گفت: تخت فولاد به‌واسطه جاذبه‌های فرهنگی و گردشگری خود، مقصدی مهم برای علاقه‌مندان به تاریخ و هویت اصفهان محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: این آرامستان به‌عنوان یک محله قدیمی، همواره جزئی جدایی‌ناپذیر از بافت شهری بوده و با توجه به سیاست‌های محله‌محور مدیریت شهری، مورد توجه ویژه قرار گرفته است، علاوه بر این، تخت فولاد به‌عنوان یک لکه شاخص در پهنه منطقه ۶ شهرداری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و توسعه این محدوده با طرح‌های عمرانی گسترده همراه بوده است.

عمرانی با اشاره به اقدامات توسعه‌ای این آرامستان تاریخی در دو محور کالبدی و موضوعی گفت: در حوزه کالبدی، تکایا به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین عناصر معماری تخت فولاد در اولویت پروژه‌های مرمتی قرار گرفته‌اند و این آرامستان که دربردارنده نشانه‌ها و یادبودهای تاریخی با ترکیب عناصر طبیعی و فرهنگی، به محیط فرهنگی، تاریخی و طبیعی تبدیل شده است، از این‌رو عملیات مرمت با رویکرد حفظ اصالت و هویت معماری آن صورت می‌گیرد.

وی افزود: ۲۰ پروژه شاخص عمرانی تعریف شده و مجوزهای لازم از سازمان میراث فرهنگی دریافت شده است که این پروژه‌ها با حمایت شهرداری منطقه ۶ و توسط سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان اجرا شد.

مدیر مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد شهرداری اصفهان با بیان اینکه در مرحله مرمت، تلاش شده است سبک و سیاق تاریخی هر تکیه مورد توجه قرار گیرد و هویت معماری آن حفظ شود، خاطرنشان کرد: طی دو سال اخیر، دو پروژه مهم عمرانی با پیوست فرهنگی اجرایی شده‌اند که ضمن بازسازی بناهای تاریخی، حیات معنوی تخت فولاد را نیز استمرار بخشیده‌اند.

عمرانی با اشاره به جایگاه تخت فولاد در هویت اجتماعی شهر اظهار داشت: این مجموعه از دیرباز نقش پایدار خود را در جامعه حفظ کرده و به‌عنوان یک منظر خاطره‌انگیز، یاد و نام گذشتگان را زنده نگه داشته است.

وی اضافه کرد: علاوه بر فعالیت‌های عمرانی، توسعه زیرساخت‌های نرم‌افزاری برای رونق گردشگری در دستور کار قرار گرفته است، به همین منظور رویدادهای متناسب با فضای معنوی تخت فولاد برگزار می‌شود تا ارتباط شهروندان با این فضا تقویت شده و حس همبستگی اجتماعی افزایش پیدا کند.