ملودی دهانی: «۳۶۰ درجه» عنوان اختصاری نخستین مجموعه آموزشی مبارزه باکار کودکان است که یک مجموعه آموزشی در حوزه آسیب‌های اجتماعی است و هم‌زمان با روز جهانی مبارزه باکار کودکان با حضور رئیس گروه فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر اصفهان و شماری از فعالان مدنی و حقوق کودکان رونمایی شد. رئیس اداره امور اجتماعی سازمان فرهنگی، اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان گفت: هم‌زمان با روز جهانی مبارزه باکار کودکان رونمایی می‌شود.

• ۸۵ درصد کودکان خیابانی در ایران از اتباع هستند

دوازدهم ژوئن برابر با ۲۲ خرداد هرسال روز جهانی مقابله باکار کودکان است. روز جهانی کار از سال ۲۰۰۲ به‌منظور افزایش آگاهی و جلوگیری از کار اجباری کودکان، توسط سازمان جهانی کار به‌روز مقابله باکار کودکان نام‌گذاری شد. این روز بر حمایت اجتماعی از کودکان برای پایان دادن به کار آن‌ها تاکید دارد. براساس آمار موجود در سال ۲۰۲۲، حدود ۱۶۰ میلیون نفر در جهان به‌عنوان کودک کار شناسایی شدند و طبق آخرین گزارش‌ها ایران در میان ۱۱۴ کشور، با نرخ ۷.۸۵ درصد در رتبه چهل و چهارم جهان قرار گرفت.۸۵ درصد کودکان خیابانی در ایران از اتباع هستند و به دلیل فقدان نظام رصد و پایش اجتماعی متمرکز، آمار کودکان خیابانی در ایران بین ۱۴ هزارتا سه میلیون نفر در نوسان است. بر همین اساس در اصفهان نیز شمار کودکان خیابانی حدود یک هزار نفر اعلام‌شده اما برخی منابع نیز معتقدند شمار این کودکان بیش از یک هزار نفر باشد.

• ورود ۱۴ دستگاه در مسئله کار کودکان

منوچهر مهروی پور رئیس گروه فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر اصفهان در این آئین ابراز داشت: یکی از مطالباتی که در آغاز فعالیت شورای ششم داشتیم ارتقای شهرداری‌ها از یک‌نهاد صرفاً خدماتی به فعال اجتماعی بود و اینکه فعالیت‌های اجتماعی برای آنان مهم باشد تا وظایف خود را به نحو احسن انجام دهند. رئیس گروه فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر اصفهان خاطرنشان کرد: باید توجه داشت که مدیریت شهری در مسئله کار کودکان تنها مسئول نیست بلکه ۱۴ دستگاه باید ورود داشته باشند و وظایف خود را انجام دهند. مهروی پور اضافه کرد: در میان این ۱۴ دستگاه وظایف وزارت کشور، قوه قضائیه نیروی انتظامی و بهزیستی ویژه است و بی تردید با هم‌افزایی بین دستگاهی وظایف خود را در قبال حقوق کودکان و مسئله کار کودک به نحو احسن انجام می‌دهند. وی بابیان اینکه آسیب‌های اجتماعی نظیر کار کودکان زیبنده کشورمان نیست، اظهار داشت: گام‌هایی درزمینهٔ مقابله باکار کودک برداشته‌شده است و اتفاقاتی رقم خواهد خورد که در آینده روزی کودک خیابانی و کار با آسیب‌هایی که او را تهدید می‌کند، شاهد نباشیم و همه کودکان از ایام زیبای نونهالی و نوجوانی به‌درستی استفاده کنند.

مهروی پور اصلاح قوانین ملی در حوزه حقوق کودکان را ضروری دانست و افزود: لازم است سیاست‌های شهری را نیز در این زمینه تغییر داد. رئیس گروه فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر اصفهان همچنین ظرفیت‌سازی برای بروز استعدادهای کودکان کار را ضروری خواند و گفت: باید شرایطی فراهم شود که به‌سلامت روانی و اجتماعی این کودکان کمک کنیم هر چند که درزمینهٔ معضل کار کودکان پیشگیری بهتر از درمان است. عضو شورای اسلامی شهر اصفهان بابیان اینکه سازمان‌های مردم‌نهاد و گروه‌های جهادی در کنار دستگاه‌های اجرایی درزمینهٔ مقابله باکار کودکان نقش اساسی ایفا می‌کنند، ابراز داشت: کارگروهی فعال درزمینهٔ کار کودکان در ماه‌های اخیر تشکیل دادیم و دغدغه‌های موجود را با کمک فعالان در این حوزه را پیگیری می‌کنیم.

• کماکان در حوزه اقامتی کودکان کار مشکل‌داریم

عبدالرضا اسماعیلی معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان نیز در این مراسم بابیان اینکه آمار درستی از شمار کودکان کار و خیابانی در استان اصفهان نداریم، اظهار داشت: در ماه‌های اخیر در فضای رسانه‌ای اعلام شد که اصفهان درخصوص کودکان کار و خیابانی رتبه اول کشور است، مرجع اعلام‌کننده آن هیچ یک از نهادهای متولی استان در این زمینه نبودند و با توجه به اینکه آمار دقیقی از تعداد کودکان خیابانی نداریم در رتبه‌بندی قرار نمی‌گیریم اما بی تردید باید این معضل را به حداقل برسانیم. اسماعیلی افزود: درزمینهٔ شناسایی کودکان خیابانی از انجمن‌ها و فعالان این حوزه درخواست داریم که با ما همکاری کنند زیرا می‌خواهیم کمک کنیم و لازم است در رفع این معضل آماری دقیق از شمار کودکان خیابانی داشته باشیم. وی به تشکیل کمیته کار کودکان در کارگروه اجتماعی استانداری اشاره و اظهار داشت: دستگاه‌های مسئول در این کمیته موظف به اجرای آئین‌نامه ساماندهی کودکان خیابانی هستند و اکنون در این کمیته به مرحله‌ای رسیدیم که به وظایف قانونی عمل می‌شود. وی بابیان اینکه پیش‌تر، فراهم کردن مکان برای نگهداری کودکان خیابانی عمده مشکل ما بود، اضافه کرد: مکانی که برای نگهداری کودکان خیابانی نیاز داشتیم و باید مرمت می‌شد شهرداری بازسازی و تعمیر کرد و مجوز آن صادر شد که اواخر اسفندماه سال گذشته تحت عنوان مرکز مراقبتی پویندگان مهر آغاز به کارکرد. معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان بابیان اینکه کماکان در حوزه اقامتی کودکان کار مشکل‌داریم، خاطرنشان کرد: مراحل اقامتی کودکان به کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تقسیم می‌شود؛ اقامت کوتاه به مدت ۲۱ روز، میان مدت تا یک سال و بلند مدت شامل نگهداری در مکان‌هایی تحت عنوان خانه کودک و نوجوان است. اسماعیلی افزود: کودکانی در خانه‌های کودک و نوجوان نگهداری می‌شوند که سرپرست مؤثر ندارند و شرایط نگهداری برای پسرها تا ۱۸ سال و دختران تا زمان ازدواج است. وی در ادامه به موضوع لیدرهای کودکان کار بویژه در شهر اصفهان اشاره کرد و گفت: اگر لیدرهای کودکان کار توسط نیروی انتظامی شناسایی شوند شاید ۵۰ درصد مشکلات درزمینهٔ مقابله باکار کودکان مرتفع شود. معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان تصریح کرد: لیدرها از این بچه‌ها سو استفاده می‌کنند و بیش از ۹۰ درصد درآمد این کودکان به لیدرها می‌رسد که از این طریق سرمایه‌دار می‌شوند. اسماعیلی خاطرنشان کرد: بیش از ۸۰ درصد کودکان خیابانی در اصفهان از اتباع سوری، افغانستانی و پاکستانی هستند و طی ۲ ماه گذشته در مؤسسه پویندگان مهر ۱۱۰ پذیرش داشتیم که شاید ۹۹ نفر آنان اتباع بودند و به بیان دیگر بیش از ۹۰ درصد پذیرش‌های ما اتباع هستند و متأسفانه اکثر این‌ها کارت اقامت ندارند.

• حمایت امور اجتماعی شهرداری از فعالیت در عرصه مبارزه باکار کودکان

هادی سینایی پور رئیس اداره امور اجتماعی سازمان فرهنگی، اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان است وی بابیان اینکه آموزش اولین قدم در راه پایان دادن به کار کودکان است، اظهار کرد: آموزش‌های شهروندی می‌تواند نظام عرضه و تقاضا را در سطح شهر به هم بزند و افزایش آگاهی‌ها در این حوزه باعث شده شهروندان از مساعدت و کمک‌های بی مورد به کودکان کار در سطح خیابان‌ها خودداری کنند. وی ادامه داد: پس از تشکیل نخستین جلسه کارگروه در این زمینه در سال گذشته و بررسی نقاط ضعف و قوت، مقرر شد دومین جلسه کارگروه باهدف تولید محتوای غنی جهت آموزش شهروندان تشکیل و با کمک سازمان‌های مردم‌نهاد فعال در این عرصه اقدامات لازم در سال جدید آغاز شود. سینایی پور با تاکید بر اینکه هر اقدامی جهت مقابله باکار کودکان با همکاری و هم‌افزایی سازمان‌های مردم‌نهاد به نتیجه می‌رسد، اظهار کرد: هم‌اکنون در شهر اصفهان از وجود سمن‌های با تجربه‌ای در این زمینه بهره‌مندیم. رئیس اداره امور اجتماعی سازمان فرهنگی، اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان خاطرنشان کرد: مجموعه امور اجتماعی در شهر اصفهان از تمامی فعالیت‌هایی که در عرصه مبارزه با کار کودکان در سطوح مختلف با اولویت پیشگیری‌های نوع اول انجام شود، حمایت می‌کند و در این راستا از نخستین مجموعه آموزشی در این زمینه هم‌زمان با روز جهانی مبارزه باکار کودکان رونمایی شد.